آثار و بركات عزاداري در ماه محرم و آسيبهاي عزادري

02 آذر 1391

موضوع :آثار و بركات عزاداري امام حسين (ع)در ماه محرم و آسيبهاي آن

محققان :دانش پژوهان مدرسه علميه كوثر (س)

یکی از مهمترین موضوعاتی که باید به آن توجه شود ،رسالت و هدف مجالس عزاداری امام حسین علیه السلام است. ظرفیت فرهنگی و تبلیغی مجالس عزاداری امام حسین علیه السلام بسیار زیاد است. فضای عاشوراو فرهنگ عاشورا،انسان را تربیت میکند و اساسافلسفه ی نهضت عاشورا ،احیای جامعه ی ، یعنی زنده کردن سنتهای پیامبر صل علی علیه واله و امام علی علیه السلام ،زنده کردن آداب واحکام دین،ایجاد نشاط،هیجان ،حماسه ،عزت وکرامت انسانی و این است که انسانها در برابر سیر تکاملی خود و جامعه اسلامی احساس مسولیت کنند.

آثار و بركات عزاداري در ماه محرم :

عذاداری وزنده نگهداشتن حادثه عاشورا از آثار و برکات بسیاری برخوردارکه از جمله این آثار میتوان به موارد زیر اشاره نمود
       اول :مجالس عزاداری امام حسین علیه السلام همانند یک دانشگاه اسلامی مردم گرد آمده را بر شئون اسلامی واقف میسازد وهر چند به اختصار مسولیت شیعه بودن را گوشزد می کند و بدین وسیله ،آرمانهای شیعه با اهداف دیگر،همه ی مسلمانان شیعه سرتاسر جهان را دور هم جمع می کند و بر روی یک خط مستقیم قرار می دهد .
      دوم:مجالس عزاداری امام حسین علیه السلام فراخوانی به ذیت است. آن هم به بهترین صورت و لطیف ترین روش، همه مسلمانان را دور هم جمع می کندو رساترین فریاد اسلامی استکه غافلان را از رخوت و سستی و بی خبری بیدار می کند چرا که دین را به معنای صحیح کلمه درکالبد جامعه می دمد .
     سوم:در این مجالس روح معارف دینی و بخشی از دانش های سودمندبشری نشر می یابد. به ویژه اگر اصول در آن رعایت شود می تواند بهترین مدرسه و آموزشگاه برای توده ی مردم می باشند.
    چهارم:خطبا در پرتو استمرار این مجالس و در اثر ممارست در سخنوری به مهارت می رسند و در فن خطبه به اوج پیشرفت نایل می آیند .
    پنجم:با ذکر مصایب و یاد آن حوادث تکان دهنده و فجایع کوبنده هم مصیبت دیگر فراموش می شود .
    ششم :همواره با بذل داراییها در راه خدا به برکت مجالس عزای حسینی به گرسنگان و تشنگان مستمند و بی نوا رسیدگی می شود .
   هفتم :مصلحتی که امام حسین (ع ) در راه آن به شهادت رسید ایجاب می کند که این مجالس سوکگواری تا قیامت دوام داشته باشد .

آسیبهای موجود در عزاداري

یکی از راه های نفوذ آفت و رسیدن آسیب به عزاداری ها وجود برخی از رفتارهای واهی در دستجات سینه زنی و هیأتهای مذهبی می باشد که این نوع رفتارها باعث یک سوی از اعمال و رفتار نامناسب و خرافی می شود برخی از این رفتارها به شرح ذیل است :
     1-نواختن شیپور، نی ، دهل ، طبل و آهنگهای مبتذل
     یکی از اعمال خرافی که در برخی از عزاداریها انجام می شود ، نواختن شیپور ، نی ، دهل ،طبل و آهنگهای مبتذل و …..می باشد که همه ی اینها هیچ وجه شرعی ندارد و اکثر فقها استفاده از آلات موسیقی را در عزاداری ممنوع دانسته و یا حداقل حرمت استفاده از آنها را مقید به مناسبت داشتن مجالس لهو و لعب و خوشگزرانی کرده اند.
   2-سینه زنی های بی وقت و مزاحمت بلند گوها
   زمان سینه زنی اکثر دسته جات در مساجد محله نامناسب و در آخر شب صورت می گیرد و غالبا بلند گوهایشان را به خاطر لجاجت و هم چشمی با محله ها ی دیگر آنقدرزیاد می کنند که حقیقتاخواب ئ آرامش را از همسایه ها سلب می کنند و اصولا به فکر این نیستند که در یکی از این منازل مریض در بستر بیماری افتاده است و علاوه بر این آذار و اذیت ها ممکن است نماز صبح عزاداران از دست رود این در حالی است که عزاداری مستحب و نماز صبح واجب است .
    3- قمه زنی و زنجیر های تیغ دار
     از دیگر آسیب های عزاداری می توان به قمه زنی و استفاده از زنجیر های تیغ دار اشاره کرد که در برخی از جوانان افراطی در ذسته جات اقدام به این کار اقدام می کنند.
      4- مداحان و نوحه خوانهای افراطی
       از جمله آسیبهای مداحی بهره گیری از اشعار غلوآمیزو مخالف اعتقادات دینی ومذهبی که در آن ائمه را آنقدر بالا می برد که در حد مرتبه خداوند قرار می دهند و استفاده از لحن و آهنگ ترانه های عاشقانه در بین مردم همه گیر شده برای برخی
نوحه ها که برخی مداحان نااهل بر روی اشعار مصیبت امام حسین علیه السلام پیاده می کنند و می خوانند پس بر ماست که با هوشیاری کامل از مداحی این گونه افراد جلو گیری و از مداحان و شاعران حمایت وپشتیبانی کامل به عمل آید تا این مراسم هم چنان پاک و پیراسته باقی بماند.
     5-خطبا و وعاظ مسئولیت شناس
     خطبا و موئظه از دیرباز ، مخصوصا در ایام عزاداری یکی از ابزارهای بسیار مهم و مناسب درپیشبرد و اهداف و تعالیم اسلامی ، تبلیغ دین و تزکیه مردم به شهر می رود هم چنین توانسته اند جلو خیلی از اغرافات و کجروی ها را بگیرند اما با تأسف برخی از خطبا و واعظ مسئولیت شناس سبب گردید که خطابه و موعظه در برخی موارد نه تنها کارایی خود را از دست داده بلکه به نقطه منفی و بهانه جویی تبدیل شده که عبارتند از : ریا و طمع به مال دنیا که علاوه بر از بین رفتن اجر و پاداش سه چیز مهم دیگر را نیز در پی دارد
الف)کاهش تأثیر و نفوذ کلام او،چرا که گفته اند:هر آنچه از دل براید بر دل نشیند.
ب)نرسیدن به آمال و آرزوهای خود او که می خواست از طریق موعظه و خطابه به مال و منلی برسد که یقیناٌ نخواهد رسید.
ج)آسیب رساندن به خطابه و عزاداری، او با این کارش در واقع به مجلسی که نقش مهمی در نیل به سعادت و نیکبختی مردم دارد ضربه می زند.بنابراین بر فراز منبر رفتن و به موعظه خلایق یا نشر معارف دینی پرداختن کار هر کسی نیست و صلاحیتها و شرایطی را مي طلبد که متأسفانه برخی از وعاظ و منبری ها بدون داشتن آن به منبر می روند.
از دیگر آسیب های وعاظ و موعظه می توان به دروغ گفتن در منبر و رعایت نکردن صدق احادیث،نشان دادن چراغسبز گناه به مردم و بی مطالعه منبر رفتن اشاره کرد.

راه های جلوگیری از آسیب های عزاداری:
1-بصیرت دینی ،در مقابل کج اندیشی ها و برداشت های غلط
2 -تقوا در مقابل هوی و هوس
3-تبیین و روشنگری اندیشمندان و علما در حوزه مساءل دینی،سیاسی و اجتماعی
4-پیروی مردم از علمای راستین که مصداق عام امامان زمانند.
5-به حاشیه راندن تفکرات متحجرانه و جمود گرا