از جملات گوهربار حضرت امیرالمومنین امام علی علیه السلام، این جملهٔ تاریخی است که در حکمت 208 نهجالبلاغه آمده است «فی تَقَلُّبِ الأحوالِ عُلِمَ جَواهِرُ الرِّجالِ» یعنی در تحولات روزگاران است که باطن اشخاص نمایان میشود.
بسیاری از ما انسانها در شرایط عادی، ظاهر پسندیدهای داریم؛ خود را آمادهٔ مجاهدت و اقدام نشان میدهیم اما شرایط ویژه و گذرگاههای حساس زمانه است که ثابت خواهد کرد به چه میزان، صداقت در این ادعاها بوده است.
یکی از مصادیق این سخن رفیع، ابنملجممرادی است که لقب “اشقیالاشقیا” را به نام خود کرد؛ او همان کسی است که در کشور شیعهٔ یمن، نمایندهٔ برتر و سخنگوی شیعیان یمن در ملاقات با امیر مؤمنان شد، اما در کشاکش فتنهٔ حکمیت، باطنش را بروز داد و از پستترینها شد.
در این میان، پرسشی محوری قابل طرح است و آن اینکه چه عامل و ویژگی است که میتواند در کشاکش تحولات روزگار، سبب عاقبتبخیری انسان شود؟ پاسخ این پرسش را از حلقهٔ وصل یاران گوناگون کربلایی امام حسین علیهالسلام دریافت خواهیم کرد: با بررسی ویژگیهای مختلف یاران حسین علیهالسلام در طول تاریخ، به اوصاف مختلفی برمیخوریم که در ظاهر، وجه اشتراکی با یکدیگر ندارند.
“زهیر بن قین کوفی” از خونخواهان عثمان بود و پس از بازگشت از مکه به کوفه، تلاش میکرد که با فرزند علیبنابیطالب علیهالسلام مواجه نشود، اما دقایقی حضور در کنار رحمت و منطق اباعبدالله الحسین، او را منقلب کرد و جزو حسینیان شد؛ “حرّ بن یزید ریاحی” فرمانده سپاهی است که سدّ راه کاروان حسینی را صورت دادند، اما با تنگشدن عرصه بر امام، به خود آمد و جبههاش را تغییر داد.
“سعد بن حارث” و “ابوالحتوف بن حارث” هر دو از خوارج و برای جنگ با امام حسین(علیه السلام) به وادی کربلا آمده بودند؛ بعد از شهادت یاران امام هنگامی که صدای زنان و کودکان آل رسول را شنیدند، ناگهان منقلب شده، به سپاه عمرسعد حمله بردند و آنقدر مبارزه کردند تا به شهادت رسیدند.
در روزگار خودمان نیز “شیخ زکزاکی” عالم و اندیشمند اهل نیجریه که عمری را خارج از مکتب اهلبیت سپری کرده بود، ساعاتی از حضور مقتدای امت، خمینی کبیر (ره) بهره برد و جانش معطر به شمیم ولایت علوی و مهدوی و منشأ تشیع میلیونها مسلمان اهل نیجریه شد.
یک نخ تسبیح، همهٔ این شخصیتهای رنگارنگ را به هم ربط میدهد، و آن عبارت از "خضوع و عدم تکبر در برابر حق" است؛ باید در طول زندگی خویش، این ویژگی را تمرین کنیم و هرگاه در برابر حق قرار گرفتیم، به هر شکل ممکن و در هر وضعیتی در مقابلش تعظیم کنیم و چنانچه گاهی از سر غفلت یا عمد، از حق تخلف کردیم، عمدا بر ابراز پشیمانی اصرار بورزیم؛ امید است که در لحظات حساس و در نقاط عطف زندگی، شرمندهٔ حقیقت نشویم.
خضوع در مقابل حق را میتوان اصلیترین عامل عاقبتبخیری اصحاب حسینی و محوریترین طناب برای پناهجویی به کشتی نجات اباعبدالله الحسین علیهالسلام دانست، هرچند پیش از آن، در کجراهههای عثمانی و یزیدی گرفتار بوده باشیم.
*نویسنده: حجت الاسلام دکتر سید احمد غفاری قره باغی (عضو هیئت علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران)
خداوند در آیه ۷۳ سوره مبارکه زمر به موضوع ورود نیکوکاران به بهشت اشاره کرده و میفرماید آنها به بهشت رانده میشوند.
در این خصوص تعابیر مختلفی وجود دارد. برخی مفسران میگویند: عدهای از بهشتیان پیش از ورود به بهشت منتظر عزیزانشان میمانند و برخی از مؤمنان هم از شوق وصال با پروردگار بهشت را فراموش میکند.
برخی از مفسران هم در تفسیر رانده شدن مؤمنان به سمت بهشت میگویند: فرشتگان رحمت به قدری مشتاق بهشتیان هستند که آنها را از سر شوق به سمت بهشت سوق می دهند مثل میزبانی که برای دیدن میهمانش بسیار مشتاق است و صبر و طاقت ندارد.
به این آیه توجه کنید؛
وَ سِیقَ الَّذِینَ اتَّقَوْاْ رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً حَتَّى إِذَا جَآءُوهَا وَ فُتِحَتْ أَبْوَابُهَا وَقَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَا سَلاَمٌ عَلَیْکُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهَا خَالِدِینَ
ترجمه
و کسانی که از پروردگارشان پروا داشته اند گروه گروه به سوی بهشت سوق داده شوند تا چون بدان جا رسند و درهایش (به روی آنها) گشوده گردد (داخل شوند) و نگهبانانش به آنها گویند: سلام بر شما، (از نظر جسم و روح) پاکیزه شدید ، پس به عنوان اقامت جاودانی در آن داخل شوید.
در قیامت کسانی را که از انتقام پروردگار خود پرهیز و پروا داشتند، دسته دسته به سوی بهشت میرانند تا وقتی که به آنجا میرسند و درها برویشان گشوده میشود و ملائکه در حالیکه از آنها استقبال میکنند به ایشان خوشامد گفته و میگویند: درود بر شما، همگی در سلامت مطلق خواهید بود و جز آنچه مایه خشنودی شماست نخواهید دید، این به سبب آنست که شما پاک و مطهر بودید و اثر پاکی شما این است که جاودانه در بهشت زندگی کنید، پس گوارایتان باد.
چرا اعمال ما در دنیا محدود است اما پاداش و عذاب در قیامت جاودانی است؟
سؤال: با آنکه عمر و اعمال نیک و بد انسان در دنیا محدود است، چرا کیفر و پاداش قیامت نامحدود است که قرآن مىفرماید: دوزخیان و بهشتیان جاودانه در آتش یا بهشت خواهند بود.
پاسخ: اولاً جاودانگى در بهشت، از باب لطف خداوند است و منافاتى با عدل ندارد. ثانیاً جاودانگى در دوزخ براى همه دوزخیان نیست بلکه بسیارى از مجرمان پس از دیدن کیفر اعمالشان و پاک شدن از گناه، وارد بهشت مىشوند. ثالثاً مدّت کیفر بستگى به میزان سبکى یا سنگینى جرم دارد، نه زمان انجام جرم. چه بسا کسى که در یک لحظه اقدام به قتل کسى کرده و حتّى موفّق نشده، امّا دادگاه براى او حبس ابد مقرّر مىکند. آیا مجازات کبریت زدن به یک بشکه بنزین یا یک کشتى بنزین یکسان است؟ آرى، آن که تمام عمر نافرمانى خالق هستى و خداى بزرگ را کرده است، براى همیشه در عذاب خواهد بود.
چرا همانگونه که جهنمیان به دوزخ رانده میشوند، بهشتیان هم به بهشت رانده میشوند؟
نکته دیگر این است که چرا مؤمنان به بهشت رانده میشوند. بعضى این تعبیر را به خاطر آن دانستهاند که بسیارى از بهشتیان در انتظار دوستانشان هستند و بعضى به خاطر این مىدانند که شوق لقاى پروردگار آنچنان پرهیزگاران را مجذوب خود ساخته که به غیر او حتى بهشت را هم نمىخواهند. بعضى نیز گفتهاند مرکبهاى آنها را به سرعت به سوى بهشت مىرانند.
در عین اینکه این تفاسیر خوب است و منافاتى با هم ندارد نکته دیگرى نیز در اینجا وجود دارد که ممکن است سِرّ اصلى این تعبیر باشد و آن اینکه هراندازه پرهیزگاران عاشق بهشتند، بهشت و فرشتگان رحمت براى آمدن آنها به بهشت مشتاقترند همانگونه که گاه میزبان آنقدر به دیدار میهمانش مشتاق است که او را با سرعتى بیش از آنچه خودش مىآید به سوى خویش ببرد، فرشتگان رحمت نیز آنها را به سوى بهشت مىبرند.
به هر حال در اینجا نیز «زمر» که به معنى گروه کوچک است نشان مى دهد که بهشتیان در گروههاى مختلف که نشانگر سلسله مراتب مقامات معنوى آنهاست به سوى بهشت مىروند.
در کتاب خصال از حضرت على علیهالسلام نقل شده است که بهشت هشت در دارد و هر درى مخصوص گروهى است. یک در براى انبیا و صدّیقان، یکى براى شهدا و صالحان و پنج در براى شیعیان من و یک در براى مسلمانانى که کینه مرا ندارند.
پیامهایی از آیه ۷۳ سوره مبارکه زمر
راه ورود به بهشت، پاکى و پارسایى است. «سیق الّذین اتّقوا ربّهم الى الجنّة»
بهشت نیز درهاى متعدّدى دارد. «ابوابها»
«سلام علیکم» درود فرشتگان به بهشتیان است که در دنیا نیز این گونه سلام سفارش شده است.
شرط ورود به بهشت پاکى است که یا از اول بوده و یا در اثر توبه پیدا شده است. «طبتم فادخلوها»
منبع:
تفاسیر نور، نمونه و المیزان
چند روزی است که اخباری مبنی بر حذف کلمه مقدس “شهید” از تابلوهای معابر شهر تهران در رسانهها و شبکههای اجتماعی در حال انتشار است و متأسفانه «شهید» در برخی از کوچهها و معابر پایتخت حذف شده است.
جریان تأملبرانگیز حذف “شهید” از معابر شهر تهران در حالی کلید خورده که بسیاری از شهروندان و کاربران فضای مجازی نسبت به آن واکنش نشان داده و از مسئولان شهری درخواست کردهاند که نسبت به این موضوع ورود جدی پیدا و با خاطیان برخورد کنند.
در اقدام جدید شهرداری تهران در برخی از محلات از جمله منطقه 16 “شهید” از جمله شهید اسلامی، شهید تقوی، شهید صفیاری، شهید اکبری، شهید غیوری و شهید شعبانیان از معابر حذف شده است.
اما آنچه که در این بین ضروری است مسئولان نظام اسلامی به آن توجه داشته باشند، ترویج فرهنگ ایثار و شهادت است؛ فرهنگی که از همان ابتدای صدر اسلام در قاموس مفاهیم اسلامی جا گرفت و باعث تداوم مکتب اسلام و تشیع شد. درج نام شهید در تابلوهای معابر شهری، حداقل اقدام جهت پاسداشت و تکریم مفهوم شهید و شهادت است که متأسفانه این مسئله با توجیهات بیمورد مسئولان، با چالشهایی مواجه شد؛ ضمن آنکه قبلاً چالشِ حذف نام شهید از کتب درسی نیز حاشیهساز شده بود.
1398/6/26
هر چند بهتر است نماز با چشم باز خوانده شود و نمازگزار به مهر و محل سجده نگاه كند و نماز با چشم بسته مكروه و ترك آن بهتر است؛ ولى براى كسانى كه با بستن چشمان خود در نماز، تمركز بيشترى پيدا مىكنند و حضور قلبشان در نماز، افزايش مىيابد، نماز با چشم بسته اشكالى ندارد.
شهيد ثانى (ره) در اين باره مى فرمايد: «چشمان خود را ببندد و يا در جايى تاريك و يا در مكانى كه چيزى جلب كننده نظر، در مقابل او نباشد و يا نزدراه درمان فرد ضعيف و عاجزى كه با اندك چيزى كه چشمش مى بيند و يا گوشش مى شنود، فكرش پراكنده مى گردد؛ آن است كه در نماز يك ديوارى كه چشم اندازى نداشته باشد، نماز بخواند و از نماز خواندن در مكان هايى كه داراى نقش و نگار است و بر فرش هاى زينتى، خوددارى كند»[1].
بيان اين نكته لازم است كه حالت انسان، از نظر كنترل نيروى خيال يكسان نيست؛ چون گاهى در برخى افراد، نماز در جاى تاريك و با چشم بسته، نه تنها مانع فعاليت نيروى خيال نمى گردد؛ بلكه باعث افزايش آن مى گردد. به همين جهت، هر كس در مورد نماز خواندن با چشم باز و يا بسته و نيز در جاى خلوت و يا در حضور ديگران، بايد حال خود را ملاحظه كرده، و بر طبق آن عمل كند.[2]
منبع:
[1] شهيد ثانى، التنبيهات العليه على وظائف الصلاه القلبيه، ص 110.
[2] حضور قلب در نماز، ص 54.
رحيم كارگر، حضور قلب در نماز، ص 39.
منبع:انوارطاها
آیت الله محمد علی ناصری دولت آبادی در جمع اقشار مردم در اصفهان پیرامون ویژگی های امام حسین (ع) اظهار کرد: در روایت دارد که خداوند در ازای شهادت امام حسین(ع) چهار خصلت در این دنیا به ایشان عطا کرد.
وی بیان کرد: استجابت دعا را در زیر قبه حضرت قرار داد؛ یعنی هر کس زیر قبه امام حسین علیه السلام دعا کند دعایش مستجاب است، دوم اینکه شفای بیماری ها را در تربت ایشان قرار داد و سوم اینکه امامان بعدی را از نسل ایشان قرار داد و چهارم اینکه زایٔران او ایامی که زائر ایشان هستند از عمرشان محسوب نمی شود.
استاد اخلاق حوزه عنوان کرد: در حدیث میفرمایند «هرگاه ملائکه به زمین نازل میشوند، حورالعین از آنها خواهش میکنند تا تسبیح و تربت قبر حسین را برای آنها هدیه ببرند.
وی افزود: در روایت دیگری امام رضا علیه السلام می فرمایند «کسی که با تسبیح تربت حضرت سیدالشهدا ذکر «سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر» را بگوید، در مقابل هر عدد از دانههای تسبیح، شش هزار حسنه برای او نوشته میشود و شش هزار گناه از او بخشیده میگردد و شش هزار درجه بر درجات او افزوده میشود.
آیت الله ناصری در توضیح فضیلت سجده بر تربت امام حسین علیه السلام و تسبیح تربت اذعان کرد: زمانی که به تربت امام حسین(ع) سجده میکنی، حجابها عقب میرود و در صورتی که شرایط دیگرش را داشته باشی، میتوانی عالم ملکوت را ببینی.
وی افزود: یکی دیگر از اختصاصات حضرت، ثواب و برکاتی است که در تسبیح تربت قرار داده شده است، حضرت بقیة الله روحی له الفداء فرمودند «مِنْ فَضْلِه، أنَّ الرَّجُلَ یَنْسی التَّسْبیحَ وَ یُدیرُ السُّبْحَهَ فَیُکْتَبُ لَهُ التَّسْبیحُ(یعنی از فضایل تربت حضرت سیّدالشهدا علیه السلام آن است که چنانچه تسبیح تربت حضرت در دست گرفته شود، ثواب تسبیح و ذکر را دارد، گر چه دعایی هم خوانده نشود.
استاد اخلاق تصریح کرد: از جمله چیزهایی که بلا را دفع میکند و ایمان ما به اهلبیت علیهم السلام را حفظ مینماید، برپایی مجالس امام حسین علیه السلام و شرکت در آن است.
وی افزود: در روایت دارد که اگر کسی یک دینار برای اقامه عزای حضرت ابا عبدالله علیه السلام خرج کند؛ خداوند به اندازه هفتاد دینار به مال او برکت می دهد و او را میبخشد و بهشت را بر او واجب میکند.
عقیق/فضیلت سجده بر تربت امام حسین (علیه السلام)/کدخبر:108392/تاریخ انتشار:25شهریور1398