سوال:

آيا برای لحظه سال تحويل آدابی هست؟

آيا دعا در اين لحظه مستجاب است؟

پاسخ:

نوروز به عنوان عید در روایات تعیین نشده است ولی روز بزرگ و مهمی شمرده شده و بسیار با اهمیت می باشد.

هر چند آدابی برای لحظه تحویل سال بیان نشده ولی برای روز اول نوروز اعمالی توصیه شده است :

امام صادق علیه السلام فرمود: هنگامی که نووز شد، غسل کن و لباس پاکیزه بپوش و خودت را خوشبو ساز و آن روز را روزه بدار. پس هنگامی که نماز ظهر و عصر و نافله های آن را به جای آوردی، نمازی چهار رکعتی بگزار که در رکعت اوّل آن، سوره حمد و ده مرتبه سوره قدر را می خوانی.

در رکعت دوم آن، سوره حمد و ده مرتبه سوره کافرون را می خوانی. در رکعت سوم آن، سوره حمد و ده مرتبه سوره توحید را می خوانی و در رکعت چهارم، سوره حمد را با سوره های فلق و ناس. پس از نماز هم سجده شکر می گزاری و دعا می کنی. [بدین ترتیب، ] گناهان پنجاه ساله‏ات بخشوده می شود.1

مفضّل، از امام صادق(علیه السلام) نقل می کند که: خداوند بر حزقیلْ وحی فرستاد که: «این روز، روزی گرامی و بلند مرتبه نزد من است. با خود عهد کرده ام هر مؤمنی در این روز از من حاجتی بخواهد آن را برآورده سازم و آن روز، نوروز است».2

منبع:

1- مصباح المتهجّد، ص‏۵۹۱؛ وسائل الشیعة، ج‏۱۲، ص‏۴۲۸ و ج‏۵، ص‏۲۸۸ و ج‏۷، ص‏۳۴۶٫.

2- مستدرک الوسائل، ج‏۱،ص‏۴۷۱؛ (چاپ سنگی) ج‏۶، ص‏۳۵۴ (چاپ آل البیت).

ابتدا روایاتی که در این زمینه وارد شده است را نقل می کنیم:

الصَّدُوقُ فِی الْهِدَایَةِ، قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: أَیُّمَا امْرَأَةٍ مُسْلِمَةٍ مَاتَتْ فِی نِفَاسِهَا لَمْ یُنْشَرْ لَهَا دِیوَانٌ یَوْمَ الْقِیَامَة؛

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: هر کدام از زنان مسلمان در هنگام زایمان بمیرد، خداوند نامه عملش را در روز قیامت نخواهند گشود.

همچنین درباره قصّه حضرت آدم و حوّاء علیهما السلام آمده است … خداوند فرمود: اى حوّاء! هر زنى که به هنگام زایمانش بمیرد او را با شهیدان محشور مى‌‌کنم. اى حوّاء! هر زنى که درد زایمان او را بگیرد پاداش شهید برایش مى‌‌نویسم و اگر سالم بماند و زایمانکند گناهانش را برایش مى‌‌آمرزم گرچه به اندازه کف دریا و ریگ بیابان و برگ درختان باشد و اگر بمیرد شهید مى‌‌گردد و فرشته‌‌ها به هنگام قبض روحش نزد وى حاضر مى‌‌شوند و او را به بهشت بشارت مى‌‌دهند و در آخرت او را نزد شوهرش مى‌‌برند و هفتاد برابر برتر از حورالعین است. حوّاء گفت: آنچه داده‌‌اى مرا کافى است …» (مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج ۱۵، ص ۲۱۴)

با این حال توجه بفرمایید که روایت اشاره می کند که «زن مسلمان»، و برای ما معلوم است که زن مسلمان، زنی است که نماز می خواند روزه می گیرد و اعمال عبادی را انجام می دهد و حقوق دیگران را هم رعایت می کند، حال اگر با وجود ممکن الخطا بودن انسان گناهی مرتکب شد، خداوند با این خانم که درد وضع حمل را تحمل می کند، این گونه رفتار می کند که نامه ی عمل او را در روز قیامت نمی گشاید؛ و الّا اگر گناه انجام دهد و حق مردم را رعایت نکند، مسلماً مورد مواخذه قرار می گیرد و نکته ی مهم دیگر این که این عمل نگشودن پرونده در قیامت انجام می گیرد، نه در عالم برزخ.

چرا قرآن، غیبتِ دیگران را به خوردن گوشت برادر مرده تشبیه كرده است⁉️

منبرمتنی

زیرا:

1⃣مرده، روح ندارد تا از خود دفاع كند 
و شخصى هم كه مورد غیبت قرار مى گیرد، حضور ندارد تا از خود دفاع كند

2⃣ غیبت، ریختن آبرو است
و آبرو كه رفت، قابل جبران نیست

همان گونه كه گوشت مرده، اگر كنده
شود، قابل جبران نیست

اگر مالى گم شود، قابل جبران است امّا آبرو كه رفت، دیگر جبرانش سخت است

و تفاوتى هم نمى كند كه به قصد جدّى باشد یا از روى شوخى و مزاح
زیرا در هر دو صورت، آبروى طرف مى ریزد

 غیبت كننده اگر توبه كند آخرین كسى است كه وارد بهشت مى شود

و اگر توبه نكند نخستین كسى است كه وارد آتش مى گردد

روز قیامت فردى را مى آورند و او را در پیشگاه خدا نگه مى دارند و كارنامه اش را به او مى دهند اما حسنات خود را در آن نمى بیند

عرض مى كند: الهى! این كارنامه من نیست❗️

‼️زیرا من در آن طاعات خود را نمى بینم!
به او گفته مى شود: پروردگار تو نه خطا مى كند و نه فراموش

عمل تو به سبب غیبت كردن از مردم بر باد رفت

سپس مرد دیگرى را مى آورند و كارنامه اش را به او مى دهند
در آن طاعت بسیارى را مشاهده مى كند
عرض مى كند: الهى….این كارنامه من نیست❗️

❗️زیرا من این طاعات را بجا نیاورده ام!

ـــ گفته مى شود:
فلانى از تو غیبت كرد و من حسنات او را به تو دادم

منبع:

تفسیر نور
 جامع الأخبار

پيامبر صلى الله عليه و آله :

يُؤتى بِاَحَدٍ يَومَ القيامَةِ يوقَفُ بَينَ يَدَىِ اللّه‏ِ وَ يُدفَعُ إِلَيهِ كِتابُهُ فَلايَرى حَسَناتِهِ فَيَقولُ: اِلهى لَيسَ هذا كِتابى فَاِنّى لا اَرى فيها طاعَتى! فَيُقالُ لَهُ: اِنَّ رَبَّكَ لا يَضِلُّ وَ لايَنسى ذَهَبَ عَمَلُكَ بِاغتيابِ النّاسِ ثُمَّ يُؤتى بِآخَرَ وَ يُدفَعُ اِلَيهِ كِتابُهُ فَيَرى فيهِ طاعاتٍ كَثيرَةً فَيَقولُ: اِلهى ما هذا كِتابى فَاِنّى ما عَمِلتُ هذِهِ الطّاعاتِ فَيُقالُ: لاَنَّ فُلانا اغتابَكَ فَدُفِعَت حَسَناتُهُ اِلَيكَ؛

روز قيامت فردى را مى‏ آورند و او را در پيشگاه خداوند نگه مى‏ دارند و كارنامه‏اش را به او مى‏ دهند، اما حسنات خود را در آن نمى ‏بيند. عرض مى‏كند: الهى! اين كارنامه من نيست! زيرا من در آن طاعات خود را نمى‏ بينم! به او گفته مى ‏شود: پروردگار تو نه خطا مى‏كند و نه فراموش. عمل تو به سبب غيبت كردن از مردم بر باد رفت. سپس مرد ديگرى را مى‏ آورند و كارنامه ‏اش را به او مى ‏دهند. در آن طاعت بسيارى را مشاهده مى‏ كند. عرض مى‏ كند: الهى! اين كارنامه من نيست! زيرا من اين طاعات را بجا نياورده‏ام! گفته مى‏ شود: فلانى از تو غيبت كرد، حسنات او به تو داده شد.

منبع:

جامع الاخبار(شعیری) ص 147

امام صادق عليه‏ السلام :

گناهی كه نعمت‏ها را تغيير مى ‏دهد، تجاوز به حقوق ديگران است.
گناهى كه پشيمانى مى‏ آورد، قتل است.
گناهى كه گرفتارى ايجاد مى ‏كند، ظلم است.
گناهى كه آبرو مى‏ بَرد، شرابخوارى است.
گناهى كه جلوى روزى را مى‏ گيرد، زناست.
گناهى كه مرگ را شتاب مى ‏بخشد، قطع رابطه با خويشان است.
گناهى كه مانع استجابت دعا مى‏ شود و زندگى را تيره و تار مى ‏كند، آزار و نافرمانی پدر و مادر است.

منبع:

علل الشرايع ج 2، ص 584