حضرت معصومه سلام الله علیها از آقازاده های معروف و مشهور تاریخ است که به جهت نقش های مهمی که در دوره حیات مبارک خویش ایفا کرده است، همواره مورد عظمت و جلالت قدر در دید شعیان و علاقمندان به خاندان اهل بیت می باشد.

بعد از ورود حضرت رضا (علیه السلام) به مرو آن حضرت نامه ای را به وسیله یکی از غلامان خویش برای خواهرش فرستاد که با رسیدن نامه، بلافاصله فاطمه معصومه (سلام الله علیها) آماده سفر گشت. آن حضرت در سال 201 هجری به همراه پنج تن از برادران (فضل، جعفر، هادی، قاسم، زید) و تعدادی از برادرزادگان و کنیزان روانه خراسان شدند.

آنچنان که در تاریخ نقل شده است پس از آنکه کاروان حضرت معصومه(سلام الله علیها) به ساوه رسید، عده ای از دشمنان اهل بیت، به اشاره مأمون عباسی راه را بر آنان بستند و در یک درگیری نابرابر، تمام برادران و بیشتر همراهان او به شهادت رسیدند و حضرت معصومه(سلام الله علیها) بر اثر شدّت تألمات و بنا بر قولی بر اثر مسمومیت، بیمار گشت.

انتخاب نام فاطمی

در انتخاب نام ایشان نقل های متفاوت و متعددی بیان شده است. اما آنچه در این میان مشهور و معروف است آن است که با پنج دلیل این نام برای ایشان انتخاب شده است.

در میان بانوان بیت رسالت و امامت، دو بانوی آسمانی اند که از جهات گوناگون شبیه به یکدیگرند و وجه شباهت و قدر مشترک بین آن دو، فراوان است. آن دو بزرگوار، یکی حضرت زینب کبری، عقیله آل هاشم علیهم السلام است و دیگری حضرت فاطمه معصومه علیها السلام.

1) هر دو سرافرازند که دختر امام معصوم علیه السلام هستند، زینب کبری دختر بزرگوار حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام است و حضرت معصومه علیها السلام دختر والاگهر حضرت موسی بن جعفرعلیهما السلام.

2) هر دو بزرگوار خواهر امام معصوم اند، یکی خواهر امام حسن و امام حسین علیهما السلام و دیگری خواهر حضرت علی بن موسی الرضاعلیه السلام است.

حضرت معصومه سلام الله علیها از آقازاده های معروف و مشهور تاریخ است که به جهت نقش های مهمی که در دوره حیات مبارک خویش ایفا کرده است، همواره مورد عظمت و جلالت قدر در دید شعیان و علاقمندان به خاندان اهل بیت می باشد

3) هر دو بانوی خاندان وحی، افتخاری دارند که عمه امام معصوم می باشند، یکی عمه حضرت امام زین العابدین علیه السلام و دیگری عمه حضرت جواد الائمه علیه السلام.

4) هر دو مورد تقدیس و تکریم امام معصوم قرار گرفته و حجّت بالغه الهی، زبان به مدح و ثنا و ستایش آن دو گوهر گران بها گشوده است.

5) هر یک از این دو بانوی بزرگ اسلام، مورد تعظیم و احترام سه امام مفترض الطاعه قرار گرفته اند: حضرت زینب علیها السلام از ناحیه پدر بزرگوارش، امیرمؤمنان علیه السلام و از سوی برادرش حضرت سیّدالشهداعلیه السلام و از ناحیه برادر زاده شان حضرت امام زین العابدین علیه السلام مورد ستایش قرار گرفتند.

بر این اساس برخی معتقدند که  به دلیل آنکه حضرت فاطمه معصومه علیها السلام بانویی بهشتی، پیراسته از زشتی ها، غرق در عبادت و نیایش و شبنم معطر آفرینش است، یکی از دلایل معصومه نامیدن این بانو آن باشد که عصمت مادرش حضرت زهراعلیها السلام در او تجلّی یافته است. براساس پاره ای از روایات، این لقب از سوی امام رضاعلیه السلام به این بانوی والا مقام اسلام داده شده است، چنان که فقیه بلند اندیش و سپید سیرت شیعه، علامه مجلسی رحمه الله در این باره می گوید: امام رضاعلیه السلام در جایی فرمود: هر کس معصومه را در قم زیارت کند، مانند کسی است که مرا زیارت کرده است.

بر این اساس و بر مبنای تحلیل هایی که دانشمندان دینی ارائه می کنند،شباهت های ذکر و شده و انتخاب لقب از جانب برادر که ولی خداست،بی ارتباط با هم دیگر نبوده است و می تواند صحیح باشد.

منابع:
1. کتاب عمه سادات زندگی حضرت معصومه ( سلام الله علیها )
2. پایگاه اطلاع رسانی حوزه
3. کتاب یادگار عصمت