تاکنون آثار متعددی درباره اینکه چطور استعداد شاعری خود را بر کاغذ بیاورید، منتشر شده است؛ کتابهایی که هرکدام تلاش کردهاند تا تکنیکهای شاعری و شعر را به علاقهمندان و هنرجویان آموزش دهد. نگارش این دست از آثار سابقه دیرینی در ادب فارسی دارد؛ از کتابهایی که به آموزش فنون بلاغی پرداخته تا آثاری که تکنیکهای وزن شعر و … را دستهبندی و ارائه کردهاند.
شعر از جمله هنرهای پرمخاطب در دوران معاصر است. گاه میتوان با یک تکبیت و یا حتی با یک مصراع، مخاطبانی را سالها با خود همراه کرد و در ذهن و زبان آنها ماندگار شد. با توجه به افزایش اقبال به شعر در سالهای اخیر و همچنین تأثیر فضای مجازی بر سلامت شعر، برخی از کسانی که دستی بر آتش دارند تلاش کردند تا با برگزاری کارگاههای آموزشی یا انتشار کتاب، شاعران جوان را در این مسیر یاری رسانند. وجود مشکلات گوناگون در حوزههای مختلف به ویژه زبان، گاه کارشناسان و شاعران را نگران کرده است؛ به طوری که برخی از آنها معتقدند که هرچند کمیت شعر در سالهای اخیر رو به گسترش است، اما کیفیت شعر فارسی نیز در حرکتی معکوس هر ساله تنزل مییابد.
کتاب «تار و پود»، نوشته سیدمهدی موسوی، از جمله تازهترین آثاری است که در حوزه آموزش فن شعر منتشر و روانه کتابفروشیها شده است. نویسنده در این اثر تلاش دارد تا با روشی کارگاهی، چکیدهای از تجربیات خود را در اختیار مخاطبان قرار دهد. ساختار کتاب نیز بیشتر از آنکه به شرح مفاهیم و دستهبندی اطلاعات بپردازد، با ارائه نمونههای متعدد و همچنین با بهرهگیری از شعر شاعران موفق، کارگاهی خواندنی را برای مخاطب ارائه کند.
در جلد اول این کتاب که پیش از این منتشر شده بود، تلاش شد مبانی نظری شعر و شگردهای شاعرانه با روشهای کارگاهی تلفیق شود. در جلد دوم بنا بر آن است فضایی صرفاً کارگاهی تدارک دیده شود تا از این رهگذر، برخی از ریزهکاریها و فنون شاعرانه در مقام عمل تحلیل و بررسی شود؛ به همین دلیل این مجموعۀ کارگاهی در پنج فصل تنظیم شده است.
موسوی در مقدمه این کتاب راجع به موضوع فصلهای «تار و پود» مینویسد: در جلد اول این کتاب، تلاش شد مبانی نظری شعر و شگردهای شاعرانه با روشهای کارگاهی تلفیق شود. در این جلد، بنا بر آن است فضای صرفاً کارگاهی تدارک دیده شود تا از این رهگذر، برخی از ریزهکاریها و فنون شاعرانه در مقام عمل، تحلیل و بررسی گردد. به همین دلیل این مجموعه کارگاهی، در پنج فصل تنظیم شده است.
در فصل اول(بازآفرینی شعر) سر وقت اشعاری رفتهایم که گرفتار کاستیها و سستیهای زبانی و موسیقیاییاند یا پرداخت ضعیفی دارند و از انسجام شایستهای بهرهمند نیستند؛ سپس تلاش شده است که با پیشنهادهای ساده و ملموس، این کاستیها برطرف گردد و مخاطب، مستقیم در جریان شعر قرار گیرد و فرایند بازآفرینی یا حک و اصلاح آن را به طور عینی و شفاف دریابد.
در فصل دوم(از کوشش تا کشش شاعرانه)، برای هر شگرد شاعرانهای سرمشقی انتخاب کردهایم تا علاقهمندان از روی آن به تمرین بپردازند و کنشگرانه شگردهای ادبی را مشق کنند و با کوشش شاعرانه، رفتهرفته به کشش و جوشش شاعرانه دست یابند.
در فصل سوم(مشق جانشینی و همنشینی)، اشعار و ابیاتی از برخی شاعران انتخاب و با حذف کلمه یا عباراتی از این اشعار، جایگزینهایی پیشنهاد شده و در ادامه، این پیشنهادها با سروده شاعر سنجیده و ارزیابی گردیده است. در فصل چهارم(بازآرایی شعر) نیز، از برخی شاعران تقاضا شده است تا نمونه شعرهایی را که پس از سرودن، بازبینی و بازآرایی کردهاند، در اختیارمان بگذارند.
پس از مقایسه نمونههای اولیه با نمونههای اصلاح شده، به اختصار توضیح دادهایم که با این بازآرایی، چگونه شعری به کمال مطلوبتری نائل شود. در فصل پنجم(حکایتها و روایتهای کارگاهی شعر)، خاطرات و یادداشتهای کارگاهی برخی از شاعران نقل شده است تا نشان دهیم که گاهی پیشنهادهای اساتید یا دوستان شاعر، چگونه میتواند به آراستن و پیراستن شعر یاری برساند.
کتابستان معرفت جلد دوم «تار و پود» را در هزار نسخه و در 248 صفحه منتشر کرده و در دسترس علاقهمندان قرار داده است.
بسم الله الرّحمن الرّحيم و به نستعين انّه خير ناصر و معين
وصيتم را با نام خدا، اين بزرگترين بزرگترها، آن يگانه مطلق، اين فريادرس مستضعفان، اين در هم كوبنده كاخ ستمگران و يزيديان، اين منجي حق و عدالت، اين فرستاده ي قرآن، اين شنونده غم ها، اين مشكل گشاي دردها و … شروع مي كنم.
اول از هر چيز از انقلاب اسلامي ايران به رهبري امام خميني به اندازه فهم خودم و وظايفم كه بر دوش دارم بگويم، انقلابي كه با دادن خون هزاران شهيد و هزاران معلول به اولين مرحله پيروزي خود رسيد. انقلابي كه در آن مردم، اسلام را، اين كامل ترين دين را مبناي كار خود قرار دادند و از آن الهام گرفتند و وحدتي را كه به دست آورده بودند، با توجه به دين اسلامر و رهبري قاطع امام آن را حفظ كردند.
قدر اين رهبر را بدانيد و همواره پشت سر او باشيد. از امام پيروي كنيد. به پيام ها و فرمان ها و دستوارت اسلامي امام توجه كنيد و سعي كنيد از هر كلمه امام درس بگيريد.
امام را تنها نگذاريد. اين هواي نفسي را كه امام از آن صحبت و سعي مي كند آن را از وجود ما بزدايد، شما هم سعي كنيد كه در اين راه موفق شويد. سعي كنيد خود را بشناسيد كه اگر خود را بشناسيد خدا را شناخته ايد. در هيچ كاري خدا را از ياد نبريد. و همواره به ياد خدا باشيد و با هم به مهرباني رفتار كنيد.
امام زمان را از ياد نبريد. همواره به فكر امام زمان باشيد. همواره در راه اسلام باشيد و براي تحقق بخشيدن به آرمان اسلام بكوشيد و به قدرت الهي توجه داشته باشيد كه بالاتر و با عظمت تر از تمام قدرت هاست. هيچ وقت قدرت خدا را از ياد نبريد و سعي كنيد كه هر چه بهتر تزكيه نفس كنيد. چيزي را كه امام اينقدر درباره اش تكيه مي كنندكه تزكيه نفس كنيد. و در بين خطراتي كه ما را تهديد مي كنند هيچ خطري بالاتر از اين نفس نيست كه گاه انسان را به انحراف مي كشاند و خود انسان متوجه نمي شود.
قرآن بخوانيد زيرا قرآن تمام دستورات زندگي را به شما مي گويد. نهج البلاغه و صحيفه سجاديه هم همينطور.
مادر! اگر من سعادت شهادت را داشتم و شهيد شدم، اصلاناراحت نباش. ما همه امانت هستيم و همه ما از دنيا مي رويم، زيرا اين دنيا آزمايشگاهي است كه خداوند بندگان خود را در آن، مورد آزمايش قرار مي دهد. اين ما هستيم كه بايد سعي كنيم و از اين امتحان كه بالاترين امتحان هاست سربلند بيرون بياييم و در قيامت پيش خدا سرافكنده نباشيم.
يادم هست كه در آخرين جلسه گفتگويي كه با برادر شهيدم داشتم، درباره معاد برايم صحبت مي كرد و مي گفت در فكر آخرت باشيد و بعد از اين جلسه بود كه مقام شهادت را به دست آورد. از صميم قلب به او تبريك مي گويم و از خدا مي خواهم صداقتي همانند شهيدان به من عطا كند و سعادت اين را بدهد كه تنها و تنها در راه او قدم برداريم و براي رضاي او كار كنيم.
شهيد كسي است كه به آخرين مرحله كمال خود رسيده است و راهش را با آگاهي، ايمان و خلوص مي پيمايد و هميشه پيروز و جاويد است.
به ولايت فقيه ارج بنهيم و بدانيم كه الان امام خميني بر ما ولايت دارد و بدانيم تنها در اين صورت در دنيا و آخرت موفق مي شويم كه با همديگر صميمي باشيم و با دشمن مقابله كنيم. چه دشمناني كه در درون ما هستند و چه دشمنان بيروني. من هم مانند برادر شهيدم (مهدي) هر چه يادم آمد نوشتم و اگر در گفتارم اشتباهي هست، به بزرگي خودتان ببخشيد .
والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته
مریم فرهانیان
منبع:خاطرات شهدا/ج1
در ۵ آذر ۱۳۵۸ فرمان تشکیل «ارتش ۲۰ میلیونی» (بسیج) از جانب آیتالله خمینی صادر شد و پس از تصویب مجلس شورای اسلامی در دی ۱۳۵۹ به صورت قانونی رسمیت پیدا کرد. ابتدا مدتی مجد و پس از آن سالک فرماندهان بسیج بودند. محمدعلی رحمانی از سال ۱۳۶۲ مسئولیت آن را بر عهده گرفت او تا پایان جنگ هشت ساله عراق علیه ایران در این سمت فعالیت میکرد.
وی توانست با روشی نوین نیروهایی را از پیر و جوان از نقاط دور افتاده و روستاها تا ادارات و دانشگاهها و دانش آموزان و روحانیون را سازماندهی نموده و با افزایش پایگاههای مقاومت از ۷۰۰۰ به ۲۱۵۰۰ پایگاه نیرویی بزرگ را بوجود آورد تا در جهت اجرای فرمان خمینی به عنوان ارتش بیست میلیونی به جبهه اعزام نمایند که اعزام یکصد هزار نفری سپاه محمد حاصل این سازماندهی بود. رحمانی معتقد بود که واحد بسیج باید به صورت یک نیروی مردمی و فراگیر باقی بماند وی تا سال ۱۳۷۰ در بسیج حضور داشت. پس از درگذشت روحالله خمینی فشار سپاه برای تبدیل واحد بسیج مستضعفین به نیروی مقاومت بسیج افزایش پیدا کرد و در نهایت با خروج رحمانی از واحد بسیج و تغییر ساختار نیروی مقاومت بسیج تشکیل شد و افشار به عنوان اولین فرمانده نیروی مقاومت بسیج منصوب گردید.
در تاریخ ۱۲ مهر ۱۳۸۸ سردار محمدرضا نقدی با حکم سیدعلی خامنه ای به سمت فرمانده بسیج منصوب شده و نام بسیج نیز از «نیروی مقاومت بسیج» به «سازمان بسیج مستضعفین» تغییر پیدا میکند و متعاقب آن برخی تغییرات و رویکردها، ساختار و سازمان و وظایف آن پدید میآید که یکی از نمونههای آن تشکیل گردانهای جدید با نام امام علی، امام حسین و بیتالمقدس و نیز شکلگیری قشرها ۲۲ گانه بسیج میباشد.
منبع/سایت ویکی پدیا
-امام خمینی (ره):
بسیج شجرة طیبّه و درخت تناور و پرثمری است که شکوفه های آن بوی بهار وصل و طراوات تعیین و حدیث عشق می دهد.
بار دیگر تأکید می کنم که غفلت از ایجاد ارتش بیست میلیونی سقوط در دام دو ابرقدرت جهانی را به دنبال خواهد داشت.
ملیت که در خط اسلام ناب محمدی(ص) و مخالف با استکبار و پول پرستی و تحجرگرایی و مقدس نمایی است باید همة افرادش بسیجی باشند.
در این دنیا افتخارم این است که خود بسیجیم.
بسیج لشگر مخلص خداست که دفتر تشکل آن را همة مجاهدان از اولین تا آخرین امضاء نموده اند.
بسیج مدرسة عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است که پیروانش بر گلدسته های رفیع آن اذان شهادت و رشادت سرداده اند.
من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه می خورم و از خدا می خواهم تا با بسیحیانم محشور گرداند.تشکیل بسیج در نظام جمهوری اسلامی ایران یقیناً از برکات و الطاف جلیة خداوند تعالی بود که بر ملت عزیز و انقلاب اسلامی ایران ارزانی شد.
ارتش بیست میلیونی (بسیج) فرمول دفاع همه جانبه از انقلاب اسلامی است.
بسیج میقات پا برهنگان معراج اندیشه پاک اسلامی است که تربیت یافتگان آن، نام ونشانی در گمنامی و بی نشانی گرفته اند.
سنگ بنای بسیج بر حکم فقهی و جهادی استوار است؛ جهادی که مبتنی بر روحیه دفاعی باشد و نه تهاجمی یا جهان گشایی.
اگر بر کشوری نوای دلنشین تفکر بسیجی طنین انداز شد، چشم طمع دشمنان و جهانخواران از آن دور خواهد گردید والا هر لحظه باید منتظر حادثه ماند، بسیج باید مثل گذشته و با قدرت و اطمینان خاطر به کار خود ادامه دهد.
منبع/سایت دانشگاه ایلام
رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنهای (مدظله العالی):
ـ بسیج به معنی حضور و آمادگی در همان نقطهای است که اسلام و قرآن و امام زمان (ارواحناه و فداه) و این انقلاب مقدس به آن نیازمند است.
ـ پیوند میان بسیجیان عزیز و حضرت ولی عصر (ارواحناه و فداه) مهدی موعود عزیز یک پیوند ناگسستنی و همیشگی است.
ـ شما جوانان بسیجی و سپاهی و جوانان مؤمن آگاهی را با احساس مسئولیت و شور و شعور همراه کردید.
ـ نیروهای نظامی و بسیجی ما مؤمن و با اخلاصند و به عنوان پشتوانهای که هیچ خدشهای در آن راه ندارد, محسوب میشوند.
ـ انکار بسیج, انکار بزرگترین ضرورت و مصلحت برای کشور است.
ـ اگر بسیج در دوران پس از جنگ نبود و اگر امروز هم نباشد, کمیت این انقلاب و این نظام واهمة حرکتهای سازندة این کشور لنگ است.
ـ انکار بسیج و بیاحترامی به آن یا نابخردانه است یا خائنانه است.
ـ تا وقتی که این کشور و این ملت به امنیت احتیاج دارد, به نیروهای بسیج, به انگیزة بسیح به سازماندهی بسیجی و به عشق و ایمان بسیجی احتیاج است.
ـ فرزندان بسیحیام با حضور خود در هر صحنهای که لازم است دشمنان زبون را مرعوب و منکوب سازند.
ـ بسیج, یعنی نیروی کارآمد کشور برای همة میدانها
ـ همه جا چیزی شبیه بسیج هست, تنها به این درخشندگی, به این فراگیری, به این زیبایی, به این فداکاری, من در جایی سراغ ندارم.
ـ این فداکاری, من در جایی سراغ ندارم.
ـ نیروی عظیم بسیج مردمی است, این بسیج در همة قشرها هست.
ـ بسیج, اختصاص به یک منطقة جغرافیایی ویک منطقة انسانی و طبقاتی و قشری ندارد, همه جا هست.
ـ ایمان عاشقانه, ایمان عمیق, ایمان توأم با عواطف که از خصوصیات ملت ایران است باعث درخشان شدن بسیج شد.
ـ دانشجوی بسیجی دشمن کمین گرفته را از یاد نمیبرد و غافلانه خودو دانشگاه و کشورش را به دست تطاول دشمن نمیسپرد.
ـ بسیاری از پیشرفتهای کشور مرهون تفکر بسیجی است.
ـ هریک از آحاد قشرهای مختلف جامعه که دارای روحیة حساس مسئولیت و ایمان باشد, بسیجی است.
ـ بسیاری از پیشرفتها و موفقیتهای نظام اسلامی در عرصههای مختلف مرهون تفکر و میل بسیجی است .
شما جوانان که بسیجى و عزیز هستید و مورد علاقهى امام بودید و انشاءاللَّه مورد توجه وجود مقدس ولىّعصر(ارواحنافداه) و مشمول دعوات زاکیهى آن بزرگوار باشید، بزرگترین نکتهى کار شما همین حفظ تقواست؛ آماده بودن براى فداکارى در راه خدا و براى حضور در آنجایى که خداى متعال اراده کرده است.
دشمنان انواع و اقسامى دارند: دشمن خارجى و دشمن داخلى. گاهى در درون هم دشمن هست. دشمن داخلى - آن چهرهى نفاقآلوده - را هم باید شناخت. در مقابلهى با این دشمنان گوناگون، امید به شماهاست. شما هستید که باید مثل بنیان مستحکمى، در مقابل این دشمنان بایستید.
سازماندهى بسیج و حضور مرتب و منظم شما هم در مراکزى که باید باشید، بسیار مهم است. باید به صورتى باشد که هر یک از افراد بسیجى بداند که متعلق به کدام یگان است و کجا باید باشد؛ آن وقتى که مورد احتیاج اسلام و نظام اسلامى شد، بتواند خودش را آماده کند.
منبع/سایت همسنگر