«امام علي (علیه السلام)»- مسلماني بود كه حقيقت دين را مي ‏دانست و مي‏ خواست اصحاب او هم چون او اين حقيقت را بدانند. او مي ‏ديد كه زيان سركش داخلي در تهدید قدرت خليفه و به هم زدن امنيت مسلمانان از زيان مهاجم خارجي كمتر نيست.

اما مردم او اين حقيقت را نمي ‏دانستند، چرا چون بيشتر نسلي كه از علي(علیه السلام) فرمان مي ‏برد تا ديده تميز را گشوده بود؛ مي ‏ديد وقتي پدرش به ميدان جنگ مي‏ رود با بيگانه و غير بيگانه و غير عرب مي‏ جنگد، وقتي هم كه از جنگ بازمي ‏گردد با خود غنيمت مي ‏آورد. او از جنگ جز بيگانه ‏كشي و غنيمت ‏يابي چيزي نمي ‏دانست، او از درك معني قدرت مركزي و وحدت قدرت عاجز بود. چرا؟! چون در اين روزگار، او پيش از آنكه به اسلام متعلق باشد به قبيله تعلق يافته بود.

البته در سپاهيان علي كساني بودند كه مي ‏توانستند آنچه را مي ‏گذرد به خوبي دريابند و اگر قدرت تشخيصي چنين نداشتند باز مي‏ دانستند كه بايد از امام خود پيروي كنند، اما شمار آنان در مقابل دسته‏ ي ديگر اندك بود. ناچار آنان هم مانند پيشواي خود رنج مي‏ بردند.

منبع:
قيام حسين (عليه السلام)سيدجعفرشهيدي ص40

 حدیث پیامبر اکرم (ص) درباره غافل ترین انسان‌ها می فرمایند:

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) أَغْفَلُ النَّاسِ مَنْ لَمْ يَتَّعِظْ بِتَغَيُّرِ الدُّنْيَا مِنْ حَالٍ إِلَى حَالٍ وَ أَغْنَى النَّاسِ مَنْ لَمْ يَكُنْ لِلْحِرْصِ أَسِيرا.

رسول خدا(ص) فرمود:

غافل‌ترین انسان‌ها کسی است که از دگرگونی دنیا عبرت نگیرد و بی‌نیازترین مردم کسی است که در بند حرص نباشد.

منبع:

مشکاة‌الانوار، ص311

قال الصادق(ع):

یجب للوالدین علی الولد ثلاثه اشیاء: شکرهما علی کل حال و طاعتهما فیما یأمرانه و ینهیانه عنه فی غیر معصیه اللَّه و نصیحتهما فی السرّ….

امام صادق علیه‌السلام در کلام ارزشمند درباره حقوق والدین، سه چیزی که بر فرزند در حق پدر و مادر واجب است را بیان فرموده‌اند.

 امام جعفر صادق علیه السلام در مورد سپاسگزاری از والدین فرمودند: سه چیز بر فرزند، در حق پدر و مادر واجب است:

۱-شکر پدر و مادر به هر شکل ممکن

۲- اطاعت از پدر و مادر در هر چیزی که امر و نهی می‌کنند به جز در گناه و معصیت خدا

۳- خیرخواهی برای ایشان در پیدا و نهان

منبع:

«تحف العقول، صفحه 322»

در احادیث پیامبر (صل الله علیه و آله) و اهل بیت علیهم السلام برای شخص ریاکار نشانه‌های ذکر گردیده که فهرست وار به آن‌ها اشاره می‌نمائیم:

۱- هنگامى که کسى نزد اوست تلاش مى کند اعمال الهى انجام دهد

۲- هنگامى که تنها شد در انجام عمل کسل است!

۳- در تمام کارهایش اصرار دارد مردم از او مدح و ستایش کنند،

۴- سعى مى کند ظاهرش را در نظر مردم خوب جلوه دهد. [۱]۵- اگر در میان مردم باشد (اعمالش را) با نشاط انجام مى دهد

۶- هرگاه او را مدح و ثنا گویند بر عملش مى افزاید

۷- و هرگاه ثنا نگویند از عملش مى کاهد!  رسول خدا صل الله علیه و آله فرمودند:: وَ أَمَّا عَلَامَةُ الْمُرَائِی فَأَرْبَعَةٌ یَحْرِصُ فِی الْعَمَلِ لِلَّهِ إِذَا کَانَ عِنْدَهُ أَحَدٌ وَ یَکْسَلُ إِذَا کَانَ وَحْدَهُ وَ یَحْرِصُ فِی کُلِّ أَمْرِهِ عَلَى الْمَحْمَدَةِ وَ یُحْسِنُ سَمْتَهُ بِجُهْدِه‌ (بحارالأنوار، ج. ۱، ص. ۱۲۲)

 أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع.: لِلْمُرَائِی ثَلَاثُ عَلَامَاتٍ یَکْسَلُ إِذَا کَانَ وَحْدَهُ وَ یَنْشَطُ إِذَا کَانَ فِی النَّاسِ وَ یَزِیدُ فِی الْعَمَلِ إِذَا أُثْنِیَ عَلَیْهِ وَ یَنْقُصُ إِذَا ذُم‌ (مجموعة ورام (تنبیه الخواطر)

حجت الاسلام والسلمین ابراهیم بهاری درباره ترک گناه و تاثیرات آن بر زندگی گفت: گناه باعث تیرگی قلب می شود و اولین ضرر آن این است که نور می رود. انسان مسائل زیادی را در زندگی به جهت دارا بودن نور قلبی پشت سر می گذراند.

وی افزود: ایمان که از ان زندگی انسان با گناه از بین می رود تاریکی در زندگی و شخصیت او حتی به واسطه یک اتفاق ایجاد می شود. به عنوان نمونه برخی افراد آن چنان گرفتار گناه می‌شوند که فراموش می کنند خدایی وجود دارد حتی در مواقع خطر برخی به حدی می رسند که مراجعه به خداوند هم از یادشان می رود.

این کارشناس علوم قرآنی در ادامه تصریح کرد:  یک عده هم از این مرحله رد می شوند و به کفر می رسند. وقتی نور خدا از وجوشان می رود، پشت به خدا می کنند و  با پول و مسائل مالی به دنبال باز شدن گره های زندگی خود می گردند. خداوند می فرماید اگر شما با من مراوده و رفاقت می کردید من تمام عالم را در دستان شما قرار دادم و می توانستید همه گره ها را باز کنید. 

این کارشناس علوم قرآنی درباره مسیر زندگی به جهت گناه اظهار کرد: امتحان مثل مدرسه است که اگر خدا امتحان گرفت پشت سر آن قبولی است و به دنبال این قبولی به درجات بالاتر دست می یابد. ابراهیم خلیل الله امتحان شد، پروردگار عالم به او مقام داد، به ساختن کعبه دعوت کرد.

حجت الاسلام و المسلمین بهاری به تاثیر گناه در نسل اشاره کرد و توضیح داد: ابراهیم به خدا فرمود: “مقام امامت را به همه  اولاد من می دهی؟” خداوند فرمود: “نه. تنها به کسانی که در عظمت و دوری از گناه در مسیر من قرار گیرند و در مسیر تو باشند اعطا می کنم.” به  اسماعیل ذبیح الله خدا عظمتی می دهد و فرزندش اسماعیل صاحب نسلی می شود که پیامبر اسلام(صل الله علیه و آله) و 14 معصوم در ان وجود دارد که شجره ای طیبه را شکل می دهند.

وی ادامه داد: پسر دیگرش اسحاق است که یعقوب فرزند اوست. رفتار فرزندان او مسئله ساز می شود و یوسف به جهت ترک اولی بعد از 40 سال پدرش را ملاقات می کند دیرتر از اسب پیاده می شود و به نوعی بی احترامی اتفاق می افتد. جبرئیل نیز از سوی خدا بر یوسف وارد می شود و می فرماید: یوسف به دلیل رفتارت با پدرت پروردگار عالم نسل نبوت را از تو گرفت. نسل نبوت بهفرزندان اسماعیل منتقل شد.

این کارشناس علوم قرآنی خاطرنشان کرد: هر چه انسان از گناه و خطا دوری کند و به سمت خداوند نزدیک شود مقام قرب او بالاتر می رود. رسول خدا می فرماید: اگر اولاد آدم مراقبت از قلب خود کنند و قلبشان جایگاه شیطان نشود هر چه را که من می بینند و هر آن چه که من می شنوم آن ها نیز می شنوند فقط پیامبر نیستند. یعنی تا این درجه به مقام رشد و ترقی انسان می رسد پس معلوم می شود که جایگاه بسیار رفیعی است و خوش به حال انسانی که به این درجه برسد و خود را تارک گناه قرار دهد.