توفیق رفتن به زیارت سید و سالار شهیدان در مراسم اربعین آن هم با پای پیاده، شامل عاشقان شوریده حالی میشود که با شیدایی خاص خود این سفر عشق را در مینوردند تا نهایتا کام تشنه خویش را با وصال به معشوق سیراب کنند. این سفر عشق را آدابی نورانی است که امام صادق(ع) در ضمن حدیثی به آنها اشاره میفرماید که در ادامه میخوانیم:
1. رفتار نیکو با همراهان
«حُسْنُ الصَّحَابَةِ لِمَنْ یَصْحَبُک»؛ خوشرفتاری با همراهان.
توجه به ارزشهاى اخلاقىِ اسلام در سفر زیارتی، این مسافرت معنوی را بسیار شیرین و جاذبهدار میکند. یکی از این ارزشهای اخلاقی که رعایت آن پسندیده است؛ رفتار نیکو با همراهان است. انسان باید به هم سفر خویش به دید زائر امام نگاه کند و نهایت احترام، ادب، مهربانی، خوش خلقی، و تواضع را داشته باشد و اگر احیانا در طول سفر بر اثر محدودیت امکانات، ازدحام جمعیت، خستگی راه یا بیماری، با بدخلقی او مواجه شد، با سعه صدر و مدارا آن را مدیریت کند.
2. کمگویی
«قِلَّةُ الْکَلَامِ إِلَّا بِخَیْر»؛ کمگویى، جز به نیکى.
پرحرفی و بیش از حد صحبت کردن، خصوصاً در مکان هایی که در طول سفر برای استراحت عمومی تعبیه شده، علاوه بر آن که موجب اذیت اطرافیان میشود آفتی است که ناخودآگاه انسان را در ورطه هلاکت و سقوط می افکند و باعث می شود انسان به گناهانی مانند دروغ، غیبت، تهمت، سخن چینی و… مبتلا شود، لذا شایسته است که به مقدار ضرورت سخن گفته شود تا از مفاسد پرحرفی در امان بود.
3. فراوان به یاد خدا بودن
«کَثْرَةُ ذِکْرِ الله»؛ بسیاری یاد خدا.
در اسلام برای عباداتی مانند نماز، روزه، حج و… محدودیتهایی زمانی، مکانی، کمّی و کیفی وجود دارد و تنها ذکر خداست که نه تنها محدودیت ندارد بلکه توصیه به کثرت آن نیز شده است: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اذْکُرُوا اللَّهَ ذِکْراً کَثیراً؛ اى کسانى که ایمان آوردهاید ذکر حق و یاد خدا (به دل و زبان) بسیار کنید». بر همین اساس توصیه میشود
امام صادق علیه السلام د ر مورد زیارت مزار امام حسین علیه السلام فرمودند: هر که او را زیارت
کند، خداوند نیازهایش را برآورد و آنچه از امور دنیا که برایش اهمیت داشته را کفایت فرماید و همچنین
زیارت امام حسین(ع) رزق بنده را زیاد میکند، و آن چه برای زیارت هزینه کند، برمیگردد.
متن حدیث:
عنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ علیه السلام فی زیارة قبر الحسین: مَن زارَهُ کانَ اللّهُ لَهُ مِن وَراءِ حَوائِجِهِ، وکَفى ما أهَمَّهُ مِن أمرِ دُنیاهُ، وإنَّهُ یَجلِبُ الرِّزقَ عَلَى العَبدِ، و یُخلِفُ عَلَیهِ ما یُنفِقُ
“تهذیب الاحکام، ج6، ص4″
رهبر معظم انقلاب در ابتدای درس خارج فقه مورخ 94/9/9 مطالبی در تجلیل از حرکت عظیم پیاده روی اربعین بیان فرمودند:
این روزها روزهای نزدیک به اربعین است. پدیده بینظیر و بیسابقهای هم در این سالهای اخیر بهوجود آمده و آن، پیادهروی میان نجف و کربلا یا بعضی از شهرهای دورتر از نجف تا کربلا است؛ بعضی از بصره، بعضی از مرز، بعضی از شهرهای دیگر، پیاده راه میاُفتند و حرکت میکنند. این حرکت حرکت عشق و ایمان است؛ ما هم از دور نگاه میکنیم به این حرکت و غبطه میخوریم به حال آن کسانی که این توفیق را پیدا کردند و این حرکت را انجام دادند:
گرچه دوریم به یاد تو سخن میگوئیم
بُعد منزل نبوَد در سفر روحانی
این کسانی که این راه را طی کردند و این حرکت عاشقانه را و مؤمنانه را دارند انجام میدهند، واقعاً دارند حسنهای را انجام میدهند. این یک شعار بزرگ است، لا تُحِلّوا شَعائِرَ الله، این بلاشک جزو شعائرالله است. جا دارد که امثال بنده که محرومیم از اینجور حرکتها عرض بکنیم که «یا لیتنا کنّا معکم فنفوز فوزاً عظیماً»
ترکیب عشق و عقل ویژگی مکتب اهل بیت(علیهم السلام)
همانطور که عرض کردیم، این حرکت حرکت عشق و ایمان است؛ هم در آن ایمان و اعتقاد قلبی و باورهای راستین، تحریککننده و عملکننده است؛ هم عشق و محبّت. تفکّر اهلبیت و تفکّر شیعی همینجور است؛ ترکیبی است از عقل و عاطفه، ترکیبی است از ایمان و عشق؛ ترکیب این دو. این آنچیزی است که در سایر فِرَق اسلامی، خلأ آن محسوس است؛ سعی هم میکنند گاهی به یک نحوی این خلأ را پُر کنند، [امّا] نمیشود؛ چه کسی مثل خاندان پیغمبر -این عناصر برجسته، ممتاز، نورانی، ملکوتی- وجود دارد در بین معتقَداتِ(۴) شُعبِ دیگرِ اسلامی، که اینجور مردم به آنها عشق بورزند، به آنها تعامل کنند، با آنها حرف بزنند، به آنها سلام کنند و از آنها انشاءالله جواب بشنوند؛ چهکسی دیگر وجود دارد؟ این است که این یک فرصتی است در اختیار پیروان اهلبیت؛ این زیارت ائمّه (علیهمالسّلام)، این معاشقه معنوی با این بزرگواران، این زیارتهای سرشار از مفاهیم عالی و ممتاز که در اختیار ما است.
بعضی دنبال سند میگردند برای بعضی از این زیارتها؛ من عرض میکنم بدون سند هم این زیارتها را میشود خواند. ما وقتی بخواهیم با اینها حرف بزنیم، با چه زبانی حرف بزنیم؟ کِی میتوانیم با این فصاحت، با این بلاغت، با این شیوایی کلمات پیدا کنیم، ترکیبات پیدا کنیم، مفاهیم پیدا کنیم در ذهن خودمان و با اینها حرف بزنیم؟ این زیارتها خیلی خوب است. البتّه این مانع از این نمیشود که انسانها همینطور [به شکل] دلی هم با این بزرگواران حرف بزنند -مثل کسی که با پدر خود یا با عزیز خود حرف میزند و شکایت میکند و حرف میزند- مانع از آنها نیست امّا این زیارتها و زیارتنامههایی که در اختیار ما هست هم واقعاً یکی از چیزهای مغتنمی است که بحمدالله در مکتب ما وجود دارد.
بههرحال کار بسیار مهمّی است، کار بزرگی است؛ این حرکت عظیمِ مردم از ایران، از کشورهای دیگر اسلامی، از هند، از اروپا، حتّی از آمریکا و کشورهای دیگر، از راههای دور، افرادی میآیند در این راهپیمایی شرکت میکنند؛ دو روز، سه روز بیشتر یا کمتر - در این راه، پای پیاده حرکت میکنند؛ مردم عراق هم انصافاً با کمال بزرگواری و محبّت پذیرایی میکنند از اینها؛ خیلی حرکت عظیم و پرمعنا و پرمغزی است و کسانی که موفّق میشوند باید مغتنم بشمارند.
ضرورت رعایت ضوابط و قوانین در سفر اربعین
البتّه این عرایض ما موجب نشود که بعضیها خارج از مقرّرات بخواهند بلند شوند راه بیفتند و حرکت کنند؛ نه، طبق همان مقرّراتی که دولت اسلامی معیّن کرده است؛ خب، دوستان ما در دولت نشستهاند فکر کردهاند، مقرّرات و ضوابطی برای این کار در نظر گرفتهاند، این ضوابط حتماً مراعات بشود؛ جوری نباشد که کسانی خارج از این ضوابط بگویند «برویم همینطور حرکت کنیم، سر به بیابان بگذاریم -مثلاً- برویم»، اینجوری مطلوب نیست؛ این ضوابط را حتماً بایستی رعایت کنند. انشاءالله موفّق و مؤیّد باشید.
منبع: مشرق نيوز
رفتن به بلندی و زیارت حضرت
سَدیر گفت: حضرت صادق علیه السلام به من فرمود: اى سدیر، آیا هر روز قبر حسین بن علی علیه السلام را زیارت می کنی؟ عرض کردم: خیر، فرمود: چقدر شما جفاکارید! و سپس فرمود: در هر جمعه زیارت می کنید؟ عرض کردم: خیر، فرمود: در هر ماه زیارت می کنید؟ عرض کردم: خیر، فرمود: در هر سال زیارت می کنید؟ عرض کردم: گاهى زیارت می کنیم. فرمود: ای سدیر، چقدر به حسین علیه السّلام جفا مىکنید! آیا نمی دانى خداوند دو میلیون فرشته ژولیده موى و خاک آلود دارد که به طور مداوم بر حسین بن علی علیه السلام گریه میکنند و قبر او را زیارت می کنند و خسته نمی شوند؟ ای سَدیر، چرا خود را مقیّد نمی سازی که هر جمعه پنج بار و هر روز یک بار قبر حسین بن علی علیه السلام را زیارت کنی؟ عرض کردم: بین ما و قبر او فرسخ ها فاصله است! فرمود: به بلندی برو، به سمت راست و چپ خود توجه کن، سرت را سوی آسمان کن و سپس به سوی قبر حسین بن علی علیه السلام توجّه کن و بگو:
«السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ، السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ».
اگر چنین کنی، برای تو یک زیارت نوشته می شود و هر زیارت معادل یک حجّ و یک عمره می باشد. سدیر گفت: گاهی می شد که در یک ماه بیش از بیست بار این کار را انجام می دادم.
غسل کردن و رفتن به بلندی و زیارت امام حسین (ع)
سَدیر گفت: حضرت صادق علیه السلام به من فرمود: ای سدیر، آیا زیاد به زیارت قبر حسین بن علی علیه السلام می روی؟ عرض کردم: راه من دور است. فرمود: آیا می خواهی عملی به تو بیاموزم که اگر آن را انجام دهی، برای تو آن زیارت نوشته شود؟ عرض کردم: بله. فرمود: در منزلت غسل کن، به بام منزلت برو و با سلام به سوی قبر حسین بن علی اشاره کن، برای تو آن زیارت نوشته می شود.
سه مرتبه گفتن «صَلَّى اللَّهُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ»
حسین بن ثُوَیر نقل می کند: من، یونس بن ظَبیان، مُفَضَّل بن عمر و ابو سَلَمَۀ نزد حضرت صادق علیه السلام نشسته بودیم. در بین ما یونس که مسن تر از همه ما بود سخن می گفت. عرض کرد: فدایت شوم، من زیاد به یاد حسین بن علی علیه السلام هستم، در این حالت چه بگویم؟
فرمود: سه بار بگو: «صَلَّى اللَّهُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ»، همانا سلام از دور و نزدیک به حسین بن علی علیه السلام می رسد.
رو به قبله کردن و خواندن دعای زیر
حَنَان بن سَدیر گفت:(به ادامه مطلب رجوع شود)
نظر چند تن از علما و مراجع درباره صحیفه سجادیه
امام خمینی (ره) در جلد اول مکاسب المحرمه مضمون عالی و فصاحت و بلاغت و مقبولیت این کتاب در نزد اصحاب امامیه را، موجب وثوق آن شمرده است؛ همچنین در وصیتنامه خود، صحیفه سجادیه را از افتخارات شیعه خوانده است.
آیتالله صافی گلپایگانی: «در درجه اول باید اذعان و اعتراف داشته باشیم که زبان ما الکن و ناتوان است از اینکه درباره این کتاب بزرگ تربیتی، علمی و معرفتی – که آن را بهحق، زبور آل محمد (ع) نامیدهاند- سخنی عرض کنیم … کتاب صحیفه سجادیه که از لسان مبارک امام زینالعابدین سید الساجدین و نور العارفین حضرت علی بن الحسین علیه السلام در مقام عبودیت، خضوع و خشوع به درگاه ذات لایزال الهی باحالت ابتهال و تضرّع و زاری عرض شده است همهاش برای انسانهای تشنهی معارف زلال توحیدی، درس و حکمت و دانش است؛ درس خداشناسی، پیامبر شناسی و امام شناسی؛ درس مکارم بزرگ اخلاقی، درس سخنگفتن انسان نیازمند با خالق هستی، درس عبودیت و بندگینمودن، درس عزت و شرف انسانی، درس خدمت به بندگان، درس حریت و فداکاری، درس مبارزه با ظلم و ستمگری، درس رهایی از تعلّقات نفسانی و مبارزه با هوای نفس، درس حقوق انسانها بر یکدیگر؛ حقوق پدر و مادر به فرزندان و حقوق فرزندان بر والدین و بالاخره درس بندهی راستین خدا بودن و انسانزیستن است. امروز ما میتوانیم با سربلندی تمام به دنیا اعلام کنیم عالیترین دانشگاه علم، معرفت و اخلاق در دین مقدس اسلام و آنهم در پناه کتاب شریف «صحیفه سجادیه» به روی همه شیفتگان اخلاق و معرفت گشوده شده و همه میتوانند در این دانشگاه به فراخور حال خود، کسب فیض نموده و معنای واقعی انسانبودن و راه درست و صحیح سعادت و تکامل را درک نمایند. دعاهای صحیفه سجادیه همه بهخصوص دعای مکارم الاخلاق، منشور بلند زندگی و سند چشمانداز قرون و اعصار مردم دنیا میباشد».
شهید آیتالله صدر: صحیفه سجادیه مجموعهای از دعاهای منقول از امام زینالعابدین علی بن الحسین بن علی بن ابیطالب از ائمه اهلبیت علیهم السلام میباشد… صحیفه سجادیه نمایانگر یک کار و تلاش اجتماعی بوده که شرایط آن مرحله، آن را بر امام (ع) تحمیل نموده بود، مضافاً بر اینکه این دعاها خود بسان یک میراث ربانی است که طی اعصار مختلف برای انسانها منشأ خیروبرکت و مشعل هدایت و مدرسه اخلاق و تهذیب نفس بوده و انسانیت همواره نیازمند این میراث محمدی و علوی باقی خواهد ماند و هر زمان که وسوسههای شیطانی و فتنهانگیزی دنیا فزونی یابد نیاز انسانها به این گنجینه فرهنگی، شدیدتر خواهد شد.(لطفا به صفحه بعد رجوع شود)
صفحات: 1· 2