در فرهنگ قرآن و عترت یکی از آموزههایی که بسیار تأکید شده است، مسألۀ مراقبت از چشم در برخورد با نامحرم است. آزاد گذاشتن چشم که از آن به عنوان دریچۀ قلب آدمی یاد می‌شود، به راحتی و به سرعت می‌تواند انسان را به اعماق و پستیها بکشاند. طوری که خداوند در قرآن در اهمیت این موضوع خطاب به مردان و زنان مؤمن می‌فرماید: «قُل لِلمُؤمِنینَ یَغُضّوا مِن اَبصـارِهِم و قُل لِلمُؤمِنـتِ یَغضُضنَ مِن اَبصارِهِنَّ»، به مردان و زنان مؤمن بگو چشمهاى خود را از نگاه به نامحرمان فرو گیرند (سورۀ نور، آیۀ 30 و 31)، پس خواست قرآن رعایت عفت عمومی برای مرد و زن است و این کار را وظیفۀ ضروری و واجب مؤمنان شمرده شده است.
حضرت زهرا (س) که امام زمان (عج) ایشان را الگوی خودشان معرفی می‌کنند، می‌فرمایند: «خَیْرٌ لِلِنّساءِ انْ لا یَرَیْنَ الرِّجالَ وَلا یَراهُنَّ الرِّجالُ»، براى حفظ شخصیت زن، بهتر آن است که مردى را نبیند و نیز مورد مشاهدۀ مردان قرار نگیرد. همچنین پیامبر اکرم (ص) برای کسانی که چشمان خود را در برابر نامحرمان نگه می‌دارند، وعدۀ نشان دادن عجایب عالم را داده است. (بحارالانوار، ج 101، همان، ص 41)
اهل‌بیت (علیهم‌السلام) پیوسته در موقعیت‌های مختلف درصدد هدایت محبان و شیعیانشان بودند و با ارائۀ راهکارهای مختلف، راه خروج از بن‌بست و گمراهی را به آنان نشان دادند. لذا باید رفتار صحیح در قبال این فعل آن بزرگواران داشت، یکی از جلوه‌های این رفتار صحیح، عمل صحیح و به موقع به فرمایشان آنان است.
منبع:
حجت‌الاسلام مومنی با اشاره به روایتی از حضرت زهرا (س) که فرمودند: «اللّهم إنّی أسئلُکَ الهُدَی و التُّقی و العِفَاف و الغِنَی و العَمَل بما تُحِبُّ و ترضَی» اظهار کرد: هدایتی که در اثر انجام واجبات و ترک محرمات و سماجت و استمرار در مسیر بندگی به وجود آید شما را به جایگاهی می‌رساند که یک ذره هم، نسبت به مسیری که رفته‌ای پشیمان نخواهی شد؛ در بزنگاه‌ها احساس یاس و ناامیدی نمی‌کنی، یک ذره هم تردید در این طریق در دلت نمی‌آید.
وی فاطمیه را فرصت مناسبی برای قدم نهادن در مسیر بندگی برشمرد و گفت: در فاطمیه زودتر از محرم و صفر جواب می‌گیرید و پشتوانه این استدلال، کلام امام زمان (ع) است. در این ایام همه کارها به دست مادر است، شما با هر کس رودربایستی داشته باشی با مادرت نداری؛ انسان با مادرش راحت است.
این کارشناس مسائل مذهبی در این باره افزود: پیامبر (ص) فرمود: «من پدر این امت هستم»؛ بر اساس این روایت، حضرت خدیجه(س) و حضرت زهرا (س) مادران این امت هستند. امام زمان (ع) فرمود: مادر ما به خاطر امت این همه مصیبت را تحمل کردند.
حجت‌الاسلام مومنی با بیان اینکه از خداوند در رسیدن به مسیر بندگی حاجت بطلبید، افزود: از خداوند بخواهید تا از قوتش، علمش و حلمش و خزائن غیبش به شما عنایت کند. بگوئید، خدایا من عرضه ندارم بر نفسم مسلّط شوم؛ قوت هم به باشگاه رفتن و فرم آوردن جسم نیست؛ در کنار آن، روحتان را هم به فرم آورید، چطور انسان برای رشد جسمش، طبق برنامه غذایی عمل می‌کند، برای روی فرم آمدن روح هم برنامه داده‌اند؛ به آنها هم عمل کنیم و نفسمان را مهار کنیم.
این واعظ دینی به سختی‌ها و مشکلات زمان حیات حضرت زهرا(س) اشاره کرد و گفت: فقدان پدر، غربت همسر، بی‌کسی امام و ولیّ‌خدا، محاصره اقتصادی که در برخی از روایات اشاره شده فرزندان مولا در بیشتر شب‌ها گرسنه می‌خوابیدند؛ تنزل شخصیت اجتماعی و هتک حرمت خاندان آل‌الله و حتی جراحت‌ها و آسیب‌های جسمی، همه از مسائلی است که در زمان حیات مبارک حضرت زهرا(س) وجود داشت.
حجت‌الاسلام مومنی افزود: حضرت زهرا (س) برخی اوقات به قبر پیامبر (ص) می‌آمد و با حضرت مناجات می‌کرد؛ حضرت درباره غربت همسرش فرمودند: «علی جان شنیده‌ام به مردم سلام می‌کنی و آنها جواب سلامت را نمی‌دهند» در جای دیگر درباره غربت مولا فرموده بودند که «شبانه روز با امیرالمومنین (ع) در حالی که حسن و حسین(علیهما‌السلام) کنارمان بودند به درب خانه مهاجران و انصار می‌رفتیم و می‌گفتیم این قدر به علی ظلم نکنید؛ آنها به ما وعده یاری می‌دادند اما روز که تمام می‌شد، دست از یاری ما برمی‌داشتند.»
این کارشناس مسائل مذهبی به مصائب حضرت زهرا(س) اشاره کرد و گفت: دشمنان اهل‌بیت(ع) شأن حضرت زهرا(س) را پائین آوردند؛ مردم گفتند مگر زهرا (س) کیست؟ مثل همه زن‌ها، مگر علی (ع) کیست؟ مثل بقیه مردها، مگر این خانه چیست؟ مثل بقیه خانه‌ها. این قدر شأن آنها را پایین آوردند که هیزم به پشت درب منزل مولا و خانه‌ای که پیامبر (ص) هر موقع از کنار آن خانه عبور می‌کرد می‌فرمود «السلام علیکم یا اهل بیت النبوه» آوردند.
منبع:
زمانی که یکی از پیروان اهل بیت (علیه السلام) در شهر مدینه همسرش را خدمت حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرستاد، تا بپرسد: آیا شوهرم از شیعیان شما می باشد یا نه؟
حضرت زهرا(سلام الله علیها) پاسخی اصولی دادند:
«اِن کُنتَ تَعمَلُ بِما أمَرناکَ وَ تَنتَهی عَما زَجَرناکَ عَنهُ فَأنتَ مِن شیعَتِنا وَ اِلّا فَلا
“اگر به آنچه به شما امر می کنیم، عمل می کنی و از آنچه شما را بر حذر می داریم، دوری می کنی از شیعیان مایی و الّا هرگز!! “
آن شخص پس از شنیدن پاسخی کلّی، مضطرب شد و با توجّه به ضعف ها و سستی های خود گفت: وای بر من که همیشه در آتش جهنّم خواهم بود، همسرش نگرانی و زاری او را با سخنان مطرح شده، خدمت حضرت زهرا(سلام الله علیها) بازگو نمود.
حضرت فاطمه(سلام الله علیها) پاسخ داد.
لَیسَ هکَذا شیعَتُنا مِن خِیارِ أهلِ الجَنَّۀِ وَ کُلُّ مُحِّبینا وَ مَوالی أولِیائِنا وَ مُعادی أعدَائِنا وَ المُسلِمُ بِقَلبِهِ وَ لِسانِهِ لَنا لَیسُوا مِن شیعَتِنَا اِذا خَالَفُوا أوامِرَنا وَ نَواهینا فِی سائِرِ المُوبِقاتِ وَ هُم مَعَ ذلِکَ فی الجَنَّۀَ وَلکِن بَعدَ ما یُطَهَّرونَ مِن ذُنُوبِهِم بِالبَلایا وَ الرَّزایَا أوفی عَرَصاتِ القِیامَۀِ بِأنواعٍ شَدائِدِها أو فی الطَّبَقِ الأعلَی مِن جَهَنَّمَ بِعَذابِها اِلی اَن نَستَنقِذَهُم بِحُبِّنا وَ نَنقُلَهُم إلی حَضرَتِنا ؛
“به همسرت بگو چنین نیست (که او فکر می کند). شیعیان ما از بهترین افراد اهل بهشتند و همه دوستان ما و دوستانِ دوستان ما و دشمنانِ دشمنان ما همه در بهشت خواهند بود. آری کسی که با قلب و زبان تسلیم ما اهل بیت شده؛ امّا از اوامر ما سرپیچی کند و نواهی و موارد پرهیز را محترم نشمرد از شیعیان واقعی ما نخواهد بود.
گرچه این گروه نیز پس از پاک شدن از گناهان و تحمّل مشکلات روز قیامت و قرار گرفتن اندک زمانی در طبقات بالای جهنّم و چشیدن عذاب، اهل بهشت خواهند بود و ما به خاطر دوستی شان با ما نجاتشان داده و آنان را به پیشگاه خودمان انتقال خواهیم داد".
منبع:
ایثار و از خودگذشتی از موضوعات مهمی است که در فرهنگ شیعه و آموزه‌های اسلام از جایگاه بسیار بالایی برخوردار است و خداوند متعال در آیاتی از قرآن به صورت مستقیم و غیر مستقیم به آن پرداخته است و از سوی دیگر اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) نسبت به آن توجه خاصی داشتند.
شاید به کار بردن مفهوم ایثار در کنار شهادت تاکنون کاربرد فروانی داشته است، اما شهادت عالی‌ترین مصداق ایثار است و مصادیق دیگری نیز دارد، زیرا وجود این خصلت بر آمده از نادیده گرفتن منافع شخصی یا پس زدن هواهای نفسانی و مقدم داشتن دیگران نسبت به خود است و با این حساب مواردی مانند کمک‌های مادی و معنوی در حالت احتیاج، برخواسته از همین روحیه است.
حضرت زهراء(سلام الله علیها) وجود مقدسی است که ایثار با ایشان شناخته می‌شود، زیرا با تمام وجود این ویژگی را به تصویر کشیدند تا برای اهل ایثار و گذشت الگوی بسیار مناسبی باشند. به عنوان مثال در ماجرای ازدواج امیرالمؤمنین(علیهم السلام) با حضرت زهرا(سلام الله علیها)، این بانوی بزرگوار طی درخواست فقیری از ایشان، پیراهن تازه خود را به او تقدیم کردند. پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) در مقام معلمی که به دنبال استدلال شاگردش است، به دخترش فرمودند: عزیزم، مناسب بود براى مراعات حال داماد، لباس نو را براى خود نگه مىداشتی. حضرت زهرا(سلام الله علیها) فرمودند: پدرجان، این درس را از قرآن آموختهام که مىفرماید: «لَنْ تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ؛ هرگز به نیکوکارى نخواهید رسید تا از آنچه دوست دارید انفاق کنید.» (آل‌عمران92) علاوه بر این، شما نیز همیشه چنین مىکردید.» پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) نیز لبخند ملیحی زدند و حضرت زهرا(سلام الله علیها) را تحسین کردند.
منبع:
(عوالم العلوم، ج 11، ص 210)
شخصيت زهراي اطهر، در ابعاد سياسي و اجتماعي و جهادي، شخصيت ممتاز و برجسته‌يي است; به طوري كه همه‌ي زنان مبارز و انقلابي و برجسته و سياسي عالم مي‌توانند از زندگي كوتاه و پرمغز او درس بگيرند. زني كه در بيت انقلاب متولد شد و تمام دوران كودكي را در آغوش پدري گذراند كه در حال يك مبارزه‌ي عظيم جهاني فراموش نشدني بود. آن خانمي كه در دوران كودكي، سختيهاي مبارزه‌ي دوران مكه را چشيد، به شعب ابي‌طالب برده شد، گرسنگي و سختي و رعب و انواع و اقسام شدتهاي دوران مبارزه‌ي مكه را لمس نمود و بعد هم كه به مدينه هجرت كرد، همسر مردي شد كه تمام زندگيش جهاد في‌سبيل‌الله بود و در تمام قريب به يازده سال زندگي مشترك فاطمه‌ي زهرا و اميرالمؤمنين(عليهماالسلام)، هيچ سالي، بلكه هيچ نيم سالي نگذشت كه اين شوهر، كمر به جهاد في‌سبيل‌الله نبسته و به ميدان جنگ نرفته باشد و اين زن بزرگ و فداكار، همسري شايسته‌ي يك مرد مجاهد و يك سرباز و سردار دايمي ميدان جنگ را نكرده باشد.
پس، زندگي فاطمه‌ي‌زهرا(س)، اگر چه كوتاه بود و حدود بيست سال بيشتر طول نكشيد; اما اين زندگي، از جهت جهاد و مبارزه و تلاش و كار انقلابي و صبر انقلابي و درس و فراگيري و آموزش به اين و آن و سخنراني و دفاع از نبوت و امامت و نظام اسلامي، درياي پهناوري از تلاش و مبارزه و كار و در نهايت هم شهادت است. اين، زندگي جهادي فاطمه‌ي‌زهراست كه بسيار عظيم و فوق‌العاده و حقيقتا بي‌نظير است و يقينا در ذهن بشر ـ چه امروز و چه در آينده ـ يك نقطه‌ي درخشان و استثنايي است.
منبع:
سخنراني مقام معظم رهبری در ديدار جمع كثيري از بانوان كشور 68/10/26
