شخصی از امام کاظم درباره ی آیه ۲۰ سوره لقمان که میفرماید: “نعمتهای آشکار و پنهانش را بر شما تمام کرد” پرسید. امام فرمودند: نعمت آشکار امامی است که میان مردم نمایان است. نعمت پنهان، امام غایب از دیده هاست. آن شخص پرسید: در میان امامان کسی پنهان می شود؟ فرمودند: بله، وجودش از چشم مردم پنهان می شود ولی یادش از دلهای مومنان مخفی نمی شود.

 امام باقر فرموده اند: همانا یاد و ذکر ما (اهل بیت)، یاد و ذکر خداست.

 بحارلانوار ج۵۱ ص۱۵۰؛ کافی ج۲ ص۴۹۶

 بعضی از تکالیف زمان غیبت به صورت فرمان و دستور واجب صادر نشده، بلکه به صورت خبر دادن از حالات مومنانِ آن زمان بیان شده است. در این مورد هم، روایت به این نکته تاکید دارد که شخص با ایمان در این دوره از زمان، باید دلش متوجه و به یاد محبوبش باشد زیرا اگر غیر از این باشد، نشانه ی بی ایمانی اوست.

امام_زمان در زیارت ناحیه مقدسه درباره عاشورا و امام حسین میفرمایند: اگر روزگار مرا به تاخير انداخت و از ياری تو (در روز عاشورا) باز داشت، هر آينه من صبح و شام بر تو ندبه (گریه) ميکنم و به جای قطرات اشک، بر تو خون گريه ميکنم

 امام صادق می فرمایند: هیچ گریه کننده ای بر او (امام حسین) نَگِریَد مگر آنکه فاطمه (س) را صِله کرده و حقّ ما (اهل بیت) را ادا نموده.

 کتاب کامل الزیارات، ۸۱، باب ۲۶

 پس هرگاه مومن در مصیبت امام حسین بگرید، حقّ امامی که بعد از آن حضرت باقی مانده را در آن فاجعه ادا کرده چون این کار موافقت نمودن با امام و تَسلّی دل اوست.

این کار یکی از نشانه های دوستی نسبت به بستگان پیامبر اکرم است. همانطور که هرگاه نگران سلامتی فرزندانمان یا کسی از عزیزانمان هستیم، به قصد سلامتیشان صدقه می دهیم، باید برای سلامتی امام زمان که بیشتر از هر کسی به این کار سزاوار است نیز صدقه بدهیم.

 دلیل آنچه گفتیم، روایتی است که شیخ صدوق در کتاب مجالس خود از پیامبر اکرم آورده است که: هیچ بنده ای ایمان نیاورد تا اینکه من نزد او از خودش محبوبتر باشم و خاندانم از خاندان خودش نزد او محبوبتر باشند…

 و از این حدیث، خوشایند بودنِ اظهار محبت نسبت به امام زمان فهمیده می شود به طوری که مومن برای خود و خانواده و نزدیکان خودش انجام می دهد.

 مکیال المکارم ج۲ - امالی ص۲۰۱

 یکی از اصلی ترین دلایل غیبت امام زمان، گناهانی است که از انسان ها سر می زند. برای رسیدن به آن حضرت باید از گناهان خود بازگردیم. توبه آدابی دارد و صرفِ توبه ی زبانی کافی نیست بلکه آن توبه باید در عمل هم مشخص باشد.

امام_زمان در نامه خود به شیخ مفید، گناهان ما را دلیل اصلی غیبت می دانند و می فرمایند:
پس تنها چیزی که ما را از آنان پوشیده می دارد، اعمال ناخوشایندشان است که به ما می رسد و از آنان نمی پسندیم و انتظار نداریم.

 کتاب مکیال المکارم ج ۲

 ما گناه می کنیم و خدا غیبت تو را تمدید می کند…

هیچ کس به من نگفت:

که غیبت شما، به معنای نبودن نیست، بلکه به معنای ندیدن هم نیست، چرا که تو روی فرش مجالس ما، قدم می گذاری، در بین مائی، ما را می بینی و می شناسی، ما هم تو را می بینیم، ولی نمی شناسیم. مگر نه این است که شما را تشبیه کرده اند به یوسف علیه السلام که برادران را دید و شناخت، ولی برادران، او را با اینکه دیدند نشناختند.(1)

مگر نه این است که در دعای ندبه می خوانیم، ای غایبی که غایب از ما نیستی؛ فدایت شوم، ای دور از مایی که از ما دور نیستی.(2)

مگر نه این است که وقتی می آیی، خلایق انگشت به دهان می مانند که ما این آقا را نه یکبار، بلکه بارها دیده ایم،(3) پس تو اینجایی در بین ما، ولی غایبی، یعنی ناشناخته ای، نشناختن هم گناه ماست. مشكل تو نيست. تو براى من غايبى كه نمى شناسمت. اى كاش در نوجوانى به من گفته بودند كه با شناخت تو غيبت حداقل براى خودم تمام شدنى است.
اى كاش بودنت را هر لحظه با تمام وجودم حس مى كردم.

1- بحارالانوار، ج5، ص154.
2- مفاتیح الجنان _ دعای ندبه: بنفسی انت من مغیب لم یخل منا بنفسی انت من نازح ما نزح عنا.
3- حسین گنجی، ارتباط معنوی با حضرت مهدی علیه السلام ، ص36