«حیاء» زیربنای دین‎داری

ما قاصر هستیم، در یک حد، دین را می‎شناسیم امّا سطحی نگریم، گاهی ممکن است نتوانیم ابعاد یک فعل را از نظر مفاسدش ادراک کنیم. آن کسی که خالق من و تو است خیلی خوب می‎فهمد که اگر این کار از من سر بزند برای من یا جامعه من چه نقش تخریبی‎ای دارد. لذا آن کار را تحریم می‎کند که نباید این کار انجام شود یا عملی را واجب می‎کند که باید این کار انجام شود.

اینجا است که مسأله حیاء مطرح می‎شود، چون اصلاً نقش حیاء این است که از عمل قبیح و زشت بازدارندگی می‎کند. دقت کنید که مسأله حیاء نقش زیربنایی دارد، این‎طور نیست که یک امر سطحی باشد.

اثر ترویج بی حیایی توسط فرهنگ‎سازان جامعه

برخی فهمیده یا نفهمیده سطح حیاء را پایین آوردند. یکی از مشکلات اساسی جامعه ما ترویج بی‎حیایی است یعنی دارند قُبح اعمال قبیحه را در سه رابطه دیداری، گفتاری و رفتاری می‎شکنند. همان کسانی که فضای پنجم در جامعه را می‎سازند، یعنی فضایی که حاکم بر آن چهار محیط خانوادگی و آموزشی و رفاقتی و شغلی است. هرچه در آن چهار محیط می‎بافند، این افراد باز می‎کنند. پدر و مادر، مدرسه بچه را درست می‎کنند امّا آن فضاسازان که فضای حاکم بر سطح کل جامعه را می‎سازند، می‎آیند با ترویج بی‎حیایی بچه را تخریب می‎کنند. قُبح قبیح را از بین می‎برند. یعنی در یک محیط متشرّعانه یک سنخ‎ هستند که قبح اعمال قبیح را از نظر گفتاری، رفتاری و دیداری‎ از بین می‎برند.

منبع:

 متن دروس اخلاق > آیت الله مجتبی تهرانی(ره) > آثار مخرب ترویج بی حیایی