به جاى هشت سال بگوییم به اندازه ى هشت حج.
قالَ إِنِّی أُرِیدُ أَنْ أُنْکِحَکَ إِحْدَى ابْنَتَیَّ هاتَیْنِ عَلى أَنْ تَأْجُرَنِی ثَمانِیَ حِجَجٍ فَإِنْ أَتْمَمْتَ عَشْراً فَمِنْ عِنْدِکَ وَ ما أُرِیدُ أَنْ أَشُقَّ عَلَیْکَ سَتَجِدُنِی إِنْ شاءَ اللهُ مِنَ الصّالِحِینَ .
(شعیب) گفت: «من مى خواهم یکى از این دو دخترم رابه همسرى تو درآورم به این شرط که هشت سال براى من کار کنى; و اگر آن را تا ده سال افزایش دهى، (محبّتی) از ناحیه توست; من نمى خواهم کار سنگینى بر دوش تو بگذارم; و ان شاء الله مرا از صالحان خواهى یافت.»
تفسیر نور
ما مىتوانيم تمام كارهاى خود را رنگ الهى دهيم، چنانكه قرآن مىفرمايد: (صِبغَةَ اللهِ و مَن أحسَنُ مِنَ اللهِ صِبغَةً)
مثلاً هرگاه صورت خود را مىشوييم، قصد وضو نماييم، هرگاه مىنشينيم مثل پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) روبه قبله نشينيم، به جاى مدرك و مقام، براى رضاى خداوند درس بخوانيم، لباسى كه براى همسر مىخريم، به مناسبت اعياد مذهبى همچون عيد غدير يا تولّد حضرت زهرا (سلام الله عليها) باشد، هديه اى كه براى فرزند خود مىخريم به مناسبت كسب يك كمال معنوى باشد، همان گونه كه در اين آيه به جاى هشت سال فرمود: به اندازه ى هشت حج.
1 اگر كارى بر اساس جوانمردى و ضعيف نوازى انجام شود، علاوه بر اجر معنوي، پاداش دنيوى نيز بدنبال دارد. (قال اِنّى اُريد أن اُنكِحَک)
2. سنّتهاى خوب ازدواج (همچون حضور در منزل دختر و گفتگو با حضور پدرش) را از انبيا بياموزيم. (اِنّ أبى يَدعوک اِنّى اُريد أن اُنكِحَک).
3. شناخت داماد پيش از اقدام به ازدواج، امرى ضرورى است. (فَلَمّا قَصّ عليهِ القَصَصَ - قال اِنّى اُريد أن اُنكِحَک؛ موسى سرگذشت خود را صادقانه به شعيب گفت و او به موسى اطمينان پيدا كرد، آنگاه پيشنهاد دامادى او را براى دخترش مطرح نمود).
4. اگر از امين بودن، توانايى وعلاقمندى به كار جوان مطمئن شديم، (القويّ الامين) نداشتن امكانات و مسكن را مانع ازدواج قرار ندهيم.
5. پيشنهاد ازدواج از جانب پدر دختر مانعى ندارد. (اِنّى اُريد أن اُنكِحَک)
6. رعايت نوبت ميان دختران، و ازدواج دختر بزرگتر قبل از كوچكتر، همه جا ضرورى نيست. (إحدى ابنتيّ) (حضرت شعيب به موسى گفت: مىخواهم يكى از اين دو دخترم را به ازدواج تو درآورم وشرط نكرد كه دخترِ اوّل باشد يا دوّم)
7. پدر نبايد در امر ازدواج ميان دختران، تفاوت بگذارد. (اِحدى ابنتيّ هاتين)
8. دختر و پسر مىتوانند در هنگام خواستگارى در برابر يكديگر قرار بگيرند. (هاتين)
9. غريزه ى جنسى را جدّى بگيريم. حتّى در خانهى نبوّت، براى سلامت محيط خانه و كار، ابتدا به امر ازدواج اقدام و سپس به استخدام توجّه مىشود. (اُريد أن اُنكِحَک عَلَى أن تأجُرَنِي)
10. ازدواج، با مهريه همراه است. (عَلَى أن تأجُرَنِي)
11. زمان بندى قراردادها را بر اساس زمان عبادات و امور معنوى قرار دهيم. (ثمانِيَ حجج) به جاى هشت سال، فرمود: هشت حج.
12. يكى از راههاى ترويج معروف، بزرگداشت اوقات معنوى و «ايّام الله» است. (ثمانِيَ حجج)
13. هنگام صحبت براى مهريه، پدر عروس، حدّاقل مورد قبول را انتخاب كند و پذيرش بيشتر را به اختيار داماد بگذارد. (فاِن أتمَمتَ عَشراً فَمِن عِندِک) حضرت شعيب به موسى گفت: اگر هشت سال را به ده سال برسانى اختيار با شماست.
14. در ميزان مهريه، داماد را در تنگنا قرار ندهيد. (فمن عندک)
15. پدر عروس در امر ازدواج سخت گيرى نكند و در پرداخت مهريه، توان داماد را در نظر بگيرد. (ما اُريدُ اَن اَشُقّ عليک)
16. كسانى كه به كارگران و زيردستان خود سخت گيرى مىكنند، انسانهايى ناصالح هستند. (ستَجِدُنى اِن شاء الله من الصالحين)
17. داماد بايد از ناحيه بستگان جديد، آرامش خاطر داشته باشد. (ستَجِدُنى اِن شاء الله من الصالحين)
18. بدون استمداد از خدا وگفتن إن شاء الله، براى آينده وعدهاى ندهيم. (اِن شاء الله من الصالحين)
19 اعتمادِ متقابلِ داماد و خانواده عروس لازم است. (ستَجدُني… من الصالحين)
در روايات مىخوانيم: كسى كه براى ازدواجِ برادران دينى خود اقدامى كند، در روز قيامت مورد لطف خاص خداوند قرار مىگيرد.
منبع:
تفسیرنور حاج اقا قرایتی ذیل ایه 27 قصص