1. تنوع نژادی و قومی
بـه فـرمـوده قـرآن کریم نیای همه افراد بشر، یک مرد و یک زن یعنی همان آدم و حواست : ((ای مردم ، از پروردگارتان که شما را از نفس واحدی آفرید و جفتش را نیز از او آفرید، و از آن دو مردان و زنان بسیاری را پراکند، بترسید.))5

امـا بـا ایـن وجـود بـا گـذشـت زمـان و ادامـه نـسـل بـشـر و گـسـتـرش مـحـل زنـدگی آنان متناسب با شرایط محیط زندگی و اختلاف آب و هوایی ، ظاهر انسان ها بـه شـکـل هـای گـوناگون و متفاوت از یکدیگر پدیدار گشت و نژادهای مختلف بشری در روی زمین شکل گرفت .

2. تنوع زبانی
وجود انواع گوناگون زبان های مختلف ، از بارزترین تفاوت های به وجود آمده در حیات بـشـر به شمار می رود. دانشمندان در دنیای امروز نزدیک به 3000 زبان اصلی (بدون در نـظـر گـرفـتـن لهجه های محلی ) را شناسایی و احصا کرده اند. تعداد بسیاری از این زبـان هـا فقط در مجموعه های کوچک بشریِ چند صد یا چند هزار نفری کاربرد دارد. حدود 100 زبان نیز رواج بیشتری دارد و بیش از یک میلیون نفر از جمعیت جهان به این زبانها سخن می گویند. سرانجام اینکه در میان این همه ، 19 زبان بیش از همه گسترش داشته ، تـا 50 مـیلیون نفر را پوشش می دهد.6 زبان چینی ، بیش از همه زبان ها متکلّم دارد، زیرا بـیـش از یـک مـیـلیـارد نـفر از جمعیت کره زمین آن را به کار می برند، در کشور پهناور هند نزدیک به 850 زبان و لهجه دارد، با زبان و سخن گفتن بیان و اظهار نماید: ((انسان را آفـریـد و او را بیان آموخت ))7 قرآن کریم همانگونه که آفرینش آسمان ها و زمین را یکی از نـشـانـه های خداوند معرفی می کند، تعدد و تنوع زبان های مردم دنیا را نیز از نشانه های خالق جهان برمی شمارد: ((و از نشانه های او آفرینش آسمان ها و زمین و اختلاف زبان های شما و رنگ های شما است .))8

3. تنوع ادیان
دیـن پدیده ای عمیق و ریشه دار در زندگی انسان به شمار می رود؛ در واقع دین بیانگر و تبلور ویژگی تفکر و درک بشری است که انسان را از دیگر مخلوقات متمایز می سازد. ویـژگـی تـفـکـر در انـسـان سـبـب مـی شـود تـا او بـه دنبال مبداء پیدایش ، هدف از خلقت ، سرنوشت انسان ، نیز قدرت آفریننده و ارتباط انسان با این قدرت بگردد و آنچه که پاسخ این سؤ الات آدمی را می دهد، دین و عقیده اوست .

از آنـجـا کـه انسان موجودی است برخوردار از اندیشه و فهم ، از همان آغاز حیات بشری ، دین همراه و همزاد او بوده ؛ به همین دلیل بعضی از دانشمندان تاریخ ادیان معتقدند که دین بـا آغـاز تـاریـخ حـیـات بـشـری روی زمـیـن ، یـعـنـی حـدود دو مـیـلیـون سال پیش ‍ آغاز گشته است .9

از ایـن رو شـمـار بـسـیـاری از مـورخـان بـاور دارنـد کـه در طـول تـاریخ ، ملل و جوامع زیادی بوده اند که از هیچ علم ، دانش ، هنر، فلسفه و تمدنی برخوردار نبوده اند، اما هیچ جامعه انسانی را بدون دین نمی توان یافت .

هـمـان گـونـه که تنوع و تفاوت در ابعاد مختلف زندگی بشر پدیدار گشته ، در زمینه دین نیز این تنوع مشاهده می شود. اما خداوند سبحان ، انسان را سرگردان رها نکرده تا در بـرابـر امواج سؤ الات بی پناه بماند، بلکه برای یافتن پاسخ صحیح ، پیامبران را فرستاد تا بشر را به دین استوار و صراط مستقیم رهنمون سازند.

یادآوری این نکته ضروری است که نقش پیامبران تبلیغ رسالت و دین خداوند می باشد، ایـشـان مـردم را بـه پـذیـرش دیـن الهـی مـجـبـور نـمـی کـنـنـد؛ بـه هـمـیـن دلیـل هـم مـردم به دو گروه اصلی تقسیم می شوند: گروهی که دعوت پیامبران را اجابت کرده و ایمان می آورند غوطه ورند؛ ((آیا جز ابلاغ آشکار بر پیامبران (وظیفه ای ) است ؟ و در حـقـیـقـت در مـیـان هـر امتی فرستاده ای برانگیختیم (تا بگوید): خدا را بپرستید و از طـاغـوت بـپـرهـیزید. پس گروهی از ایشان هدایت یافتند و گروهی نیز سزاوار گمراهی شدند.))10

بـا توجه به آیات قرآن کریم درباره ادیان ، در می یابیم که آیات بسیاری به ادیان مختلف بشری اشاره دارد. در این باره بیان چند نکته مهم به نظر می رسد:

اول : وجـود تـنـوع و تـعـدد دیـنی را نمی توان نادیده انگاشت : ((در دین هیچ اجباری نیست .))

((دین شما برای خودتان و دین من برای خودم )).

دوم : مـؤ مـن در دعـوت دیـگـران بـه دیـن خـود بـایـد شـیـوه مـناسب را در پیش گرفته ، از جدل و جنجال بپرهیزد: ((با حکمت و اندرز نیکو به راه پروردگارت دعوت کن .))

سـوم : انـسـان در دیـنـداری و انتخاب عقیده باید رسیدن به حقیقت را هدف خویش قرار دهد، پس برای جستجوی حقیقت و یافتن راه راست نسبت به ادیان و آرای دیگر نیز باید تحقیق و بـررسـی نـمـود ((آنـان کـه بـه سـخـن گـوش فـرا مـی دهـنـد و بهترین آن را پیروی می کنند.))

گـفـتـگـوی مـیـان ادیـان نـیـز بـایـد در فـضـایـی کـامـلا آرام و بـراسـاس احـتـرام مـتـقـابـل انـجـام گـیـرد تـا نـتـیـجـه بـخـش بـاشـد: ((و بـا اهل کتاب جز به (شیوه ای ) که بهتر است مجادله مکنید.)

چـهـارم : اخـتـلاف ادیـان در مـیـان بـشـر نـبـایـد بـه درگـیـری و نـزاع مـنـجـر شود؛ زیرا اصـل و اسـاس در مـیـان مـردم جـهـان ، هـمـزیـسـتـی مـسالمت آمیز و یکپارچگی و داشتن روابط بـراسـاس احـترام متقابل می باشد؛ البته اگر کسی در پی دشمنی با مخالفان برآید، باید با او برخورد کرد: ((خدا شما را از کسانی که در (کار) دین با شما نجنگیده و شما را از دیـارتان بیرون نکرده اند، باز نمی دارد که با آنان نیکی کنید و با ایشان عدالت ورزید.

البته اسلام از جریحه دار کردن احساسات پیروان دیگر ادیان نهی کرده ، حتی اگر بت پـرسـت بـاشـند؛ زیرا ناسزاگویی به مقدسات دینی آنان باعث می گردد که آنان نیز بـه مـقدسات مسلمانان توهین کنند و ناسزا گویند: ((و آنهایی را که جز خدا را می خوانند دشنام مدهید که آنان از روی دشمنی (و) به نادانی خدا را دشنام خواهند داد.))

منبع:
 
1:تنوع و همزیستی مسالمت آمیز.

2: یوسف : 76. 4. زخرف : 32.

3: نساء: 1.

پیامبر اکرم (ص):

آفَةُ اَلْحَدِیثِ اَلْکَذِبُ وَ آفَةُ اَلْعِلْمِ اَلنِّسْیَانُ وَ آفَةُ اَلْحِلْمِ اَلسَّفَهُ وَ آفَةُ اَلْعِبَادَةِ اَلْفَتْرَةُ وَ آفَةُ اَلظَّرْفِ اَلصَّلَفُ وَ آفَةُ اَلشَّجَاعَةِ اَلْبَغْیُ وَ آفَةُ اَلسَّخَاءِ اَلْمَنُّ وَ آفَةُ اَلْجَمَالِ اَلْخُیَلاَءُ وَ آفَةُ اَلْحَسَبِ اَلْفَخْرُ.

گفتار را دروغ آفت است و دانش را فراموشی و بردباری را سفاهت و عبادت را خستگی و زیرکی را خودنمایی و دلیری را ستم کردن و بخشش را منت نهادن و زیبایی را خودپرستی و مقام را به خود بالیدن.

منبع:

الخصال، ج 3، ص416

1ـ توحيد

همة مسلمانان اعم از شيعه و سني به خداي واحد با همة خصوصيات و صفاتي که قرآن کريم بيان مي‌کند ايمان دارند و پرستش را مخصوص و شايستة او مي‌دانند. به اعتقاد همة مسلمانان پرستش و عبادت غير خدا، هر کس و هر چيز که باشد، شرک و غير قابل قبول است. (لااله الا الله)

2ـ پيامبر اعظم (ص)

اعتقاد همة مسلمانان بر اين است که حضرت محمد ابن عبدالله (ص) آخرين پيامبر و فرستادة الهي است و پس از او پيامبري نيامده و نخواهد آمد. (محمد رسول الله)

3ـ قرآن کريم

در ميان مسلمانان اعم از شيعه و سني در مورد اينکه قرآن کريم کتاب خداست که بر پيامبر خود حضرت محمد (ص) نازل فرمود تا مردم را با آن هدايت کند، هيچ اختلافي نيست.

همة مسلمانان معتقدند که قرآن کريم از سوي خدا به پيامبر اکرم (ص) نازل شده و پس از رحلت آن حضرت هيچ چيز از سوي خدا نازل نشده است. اين نکته که قرآن موجود در دست مسلمانان همان قرآني است که بر پيامبر اکرم حضرت محمد بن عبدالله (ص) نازل شده و هيچ آيه و حتي کلمه‌اي بر آن افزوده و يا از آن کم نشده است، اعتقاد همة مسلمانان اعم از شيعه و سني است.

البته در ميان علماي شيعه و سني افراد بسيار نادري ديده شده‌اند که دربارة احتمال کم شدن چند آيه از قرآن کريم مطلبي اظهار داشته‌اند ولي اين اقوال قابل اعتنا نيست و اجماع قاطع علماي شيعه و سني بر اينست که هيچ چيزي از قرآن کم و يا بر آن افزوده نشده است.

4ـ کعبه

همة مسلمانان، کعبه را که در مکه مکرمه قرار دارد به عنوان قبلة مسلمين قبول دارند و به سوي آن نماز مي‌خوانند. در ميان شيعه و سني کسي وجود ندارد که به قبلة ديگري معتقد باشد.

5 ـ نماز

بر هر فرد مسلمان واجب است در شبانه روز پنج بار نماز بخواند. صبح، ظهر،‌عصر، مغرب، عشاء. نماز به اعتقاد همة مسلمانان مهمترين عبادت خداست و در تعداد رکعات آن نيز ميان همه فرقه‌هاي اسلامي وحدت نظر وجود دارد.

همه مسلمانان هنگام عبادت و نماز خواندن سوي کعبه مي‌ايستند. حتي در مورد کيفيت خواندن نماز نيز اختلافي نيست، البته تفاوتهايي از قبيل دست بسته يا باز نماز خواندن و همچنين چگونگي بيان برخي از اذکار وجود دارد که اين تفاوتها چيزهايي نيستند که ميان شيعه و سني باعث جدايي و تفرقه شود و ديگر اينکه ميان فرقه‌هاي چهارگانه اهل تسنن نيز اين تفاوتها وجود دارد و بعضي از فرقه‌هاي اهل سنت مثل شيعيان با دست باز نماز مي‌خوانند. از همه مهمتر اين امور به برخي از اجزاء نماز بر مي‌گردد نه به اصل نماز.

6 ـ روزه

روزه نيز از عبادات مهمي است که همة مسلمانان در ماه مبارک رمضان هر سال با نيّت اطاعت از فرمان خداي متعال انجام مي‌دهند و دربارة مسائل عمدة آن ميان فرقه‌هاي مختلف اسلامي اتفاق نظر وجود دارد.

منبع:

1:قرآن کریم

2: امام علي (ع)، نهج البلاغه، خ192

3: حجر/9.

4:آل عمران/103.

[5]ـ حجرات/10و9.

[6]ـ انفال/11، آل عمران/200، کهف/14.

حسینعلی پورافضلی: مطابق آیات و روایات قرآن کریم نسخه شفابخش دردهای جسمی وروحی انسان هاست و به تأیید ائمه (ع) درمان همه دردها در قرآن وجود دارد.

امام رضا علیه السلام فرموده اند : هر کس که به بیماری ای مبتلا شده ، اگر سوره حمد را هفت مرتبه بخواند بهبود می یابد و اگر چنین نشد هفتاد مرتبه بخواند حتما بهبود می یابد . (1)

امام رضا (ع) در مورد ویژگی شفابخشی برخی از آیات قرآن فرمود: هر کس این دو آیه را سه مرتبه بر روغن یا سمن یا روغن بنفشه بخواند و آن روغن را درگوش خود بریزد گوشش شفا پیدا می کند . 1- (سوره مبارکه لقمان آیه 7) کَاَنْ لَمْ یَسْمَعْها کانَ فی اُذُنَیْهِ وَ قْرًا 2-(سوره مبارکه الاسراء آیه 36) اِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ ….. تا آخر آیه.

و در مورد مبتلا نشدن به دل درد فرمودند :اگر کسی در هر شب سوره قل اعوذبرب الناس و سوره قل اعوذ برب فلق را سه مرتبه و سوره قل هو الله احد را یکصد مرتبه واگر نتوانست پنجاه مرتبه بخواند پروردگار عالم او را از مرض دل درد دور می کند به این کار تا سر پیری مداومت داشته باشد .

امام رضا علیه السلام همچنین می فرمایند : هر که صداعى (سردرد) یا غیر آن عارض شود دستهاى خود را بگشاید و سوره فاتحه و قل هو الله احد و قل اعوذ برب الناس و قل اعوذ برب الفلق بخواند و دست بر روى خود بکشد، آن آزار برطرف شود. (2)

در سیره امام رضا علیه السلام آمده است: ایشان در نماز صبح روز دوشنبه و پنجشنبه در رکعت اول سوره حمد و انسان و در رکعت دوم بعد از حمد سوره غاشیه را قرائت می نمود و می فرمود: هر کس در نماز صبح روز دوشنبه و پنجشنبه اینگونه نماز بخواند خداوند در این دو روز ایشان را از شرور در امان می دارد.

امام رضا(علیه‎السلام) همچنین در مورد خواص آیت الکرسی فرمود: کسى که به هنگام خواب آیة الکرسى بخواند، ان شاءالله از فلج شدن ترسى نخواهد داشت. و هر کس آن را پس از هر نمازى بخواند، هیچ گزنده زهردارى به او آسیب نخواهد رساند.(3)

و در مورد خوص سوره قدر می فرمایند: هر مؤمنی که هنگام وضو گرفتن سوره قدر را بخواند از گناهانش خارج می شود مانند آن روزی که از مادر زاده شد.(4)

همچنین امام رضا علیه السلام از جد بزرگوارش امام علی علیه السلام روایت کرده است: برای طلب حاجت، صبح زود روز پنج شنبه، هنگام خروج از منزل آیه آخر (200) سوره آل عمران و آیة الکرسی و سوره های قدر و حمد را بخوانید. زیرا این عمل سبب برآورده شدن حاجت دنیا و آخرت خواهد بود. (5)

معمر بن خلاد می گوید: با امام رضا (علیه السلام ) در یکى از بازارهاى خراسان بودم . آن حضرت به من امر کرد که بوى خوش (عطر) براى آن حضرت بخرم . پس هنگامى که آن را گرفتم با تعجب به آن نگاه کرد، پس به من فرمود: اى معمر! به درستى که چشم زخم حق است . پس در رقعه اى سوره حمد و قل هو الله احد و معوذتین (فلق و ناس ) و آیه الکرسى را بنویس و آن را داخل کوزه یا شیشه اى در بسته قرار ده .(6)

امام رضا (ع) به نقل از پیامبر اکرم (صلى اللّه علیه و آله و سلم) درباره خواص اعجاب انگیز سوره حمد می فرماید:
خداوند متعال چنین فرموده (من سوره حمد را میان خود و بنده ام تقسیم کردم نیمى از آن براى من ، و نیمى از آن براى بنده من است، و بنده من حق دارد هر چه را مى خواهد از من بخواهد.

هنگامى که بنده مى گوید بسم الله الرحمن الرحیم خداوند بزرگ مى فرماید: بنده ام بنام من آغاز کرد، و بر من است که کارهاى او را به آخر برسانم و در همه حال او را پر برکت کنم.

و هنگامى که (الحمد لله رب العالمین ) خداوند بزرگ مى گوید: بنده ام مرا حمد و ستایش کرد، و دانست نعمتهائى را که دارد از ناحیه من است، و بلاها را نیز من از او دور کردم، گواه باشید که من نعمتهاى سراى آخرت را بر نعمتهاى دنیاى او مى افزایم، و بلاهاى آن جهان را نیز از او دفع مى کنم همانگونه که بلاهاى دنیا را دفع کردم.

و هنگامى که مى گوید (الرحمن الرحیم) خداوند مى گوید: بنده ام گواهى داد که من رحمان و رحیمم ، گواه باشید بهره او را از رحمتم فراوان مى کنم ، و سهم او را از عطایم افزون مى سازم .

و هنگامى که مى گوید (مالک یوم الدین) او مى فرماید: گواه باشید همانگونه که او حاکمیت و مالکیت روز جزا را از آن من دانست، من در روز حساب، حسابش را آسان مى کنم، حسناتش را مى پذیرم ، و از سیئاتش صرف نظر مى کنم.

و هنگامى که مى گوید (ایاک نعبد) خداوند بزرگ مى گوید بنده ام راست مى گوید، تنها مرا پرستش مى کند، من شما را گواه مى گیرم بر این عبادت خالص ثوابى به او مى دهم که همه کسانى که مخالف این بودند به حال او غبطه خورند.

و هنگامى که مى گوید (ایاک نستعین) خدا مى گوید: بنده ام از من یارى جسته، و تنها به من پناه آورده گواه باشید من او را در کارهایش کمک مى کنم، در سختیها به فریادش مى رسم، و در روز پریشانى دستش را مى گیرم.
و هنگامى که مى گوید (اهدنا الصراط المستقیم …) (تا آخر سوره ) خداوند مى گوید: این خواسته بنده ام بر آورده است، و او هر چه مى خواهد از من بخواهد که من اجابت خواهم کرد آنچه امید دارد، به او مى بخشم و از آنچه بیم دارد ایمنش مى سازم. (7)

پی نوشتها:
1. فقه الرضا،ص342
2. بحار، ج 95، ص 129. و ج 92، ص 364. عین الحیات ، ج 2، ص 280
3. ثواب الاعمال، ص 223.
4. فقه الرضا، ص70
5. عیون اخبار الرضا ج1/ ص44
6. جابر رضوانى ، آثار و برکات آیه الکرسى ، ص 70
7. المیزان جلد اول صفحه 37)

کارشناس مذهبی نام حضرت خدیجه(س) را سُرورآور و مایه مباهات دانست و گفت: پیامبر اکرم(ص) فرمود «خدای متعال محبت حضرت خدیجه(س) را در دل من قرار داده و من دوستداران حضرت را دوست دارم.
 
عقیق:حجت الاسلام والمسلمین حبیب الله فرحزاد، کارشناس امور دینی و مسئول مؤسسه خیریه حضرت خدیجه(س) دیشب 17 آبان 98 در جشن برترین انتخاب؛ ششمین اجتماع بزرگ یاوران ام المؤمنین حضرت خدیجه کبری(س) که در سالن فرهنگی ورزشی خانه مهندس پردیسان قم برگزار شد، بیان کرد: نام حضرت خدیجه(س) سرورآور است.

وی افزود: پیامبر گرامی اسلام فرمود «خدای متعال رزق و روزی من کرده که محبت حضرت خدیجه(س) در دل من قرار گرفته و من دوستداران حضرت خدیجه(س) را دوست دارم».

این کارشناس دینی با تأکید بر این که باید سعی کنیم نام، یاد، اخلاق و سیره حضرت خدیجه(س) همیشه زنده بماند، ادامه داد: ایثار، گذشت و حمایت مادی و معنوی بانو خدیجه(س) از پیامبر و دین الهی باید الگوی ما در زندگی قرار بگیرد.

وی نام حضرت خدیجه(س) را مایه مباهات خداوند دانست و خاطرنشان کرد: مؤسسه خیریه حضرت خدیجه(س) نیز با عنایت حضرت و با هدف حمایت از گرفتاران، سیل زده ها، زلزله زدگان، کمک به محرومان، قربانی کردن و اطعام ایتام راه اندازی شده است و تاکنون بیش از 100 هزار زائراولی را به قم، مشهد و کربلا اعزام کرده است.

حجت الاسلام والمسلمین فرحزاد با بیان این که اضحک(شادی) در قرآن مقدم بر ابکی(غم) آمده است، گفت: شادی در زندگی ما عمیق و عجین است و حتی در بهشت هم وجود دارد ولی غم و اندوه کوتاه و مقطعی است.

وی اظهار داشت: ما باید همان گونه که برنامه های عزاداری را با شور و عظمت برگزار می کنیم، برنامه های شاد را نیز با شکوه برگزار کنیم و کیفیت و کمیت جشن ها را بالا ببریم و توجه ویژه ای به شادی و جشن داشته باشیم.

وی در پایان با بیان این که نام اهل بیت(ع) دارای نورانیت و عظمت است، افزود: ذکر اهل بیت(ع) دل را جلا می دهد و بسیاری از مشکلات فکری و روحی ما را برطرف می کند.

منبع:حوزه