ین زبان دل خیلی از جوونهاست که میخوان یه روزی خوب بشن ولی مدام امروز و فردا میکنن. این رو در اصطلاح دین بهش میگن: تسویف (یعنی امروز و فردا کردن)
حال ببینیم عاقبت این افراد چی میشه:
در روایت آمده:
إنَّ أکْثَرَ صِیاحِ أهْلِ النّارِ مِنَ التَّسْوِیفِ.
بیشترین فریاد جهنّمیان از به تأخیر انداختن توبه است.
منبع:المحجّة البیضاء: ج۷ ص۲۲
در واقع این افراد از ابتدا آدمهای بدی نبودن، ولی چون برای توبه امروز و فردا کردن، کم کم گناه در قلبشون زیاد شده، و روزی میرسه که قلبشون تیره میشه و دیگه اصلا به طرف توبه برنمیگردن، یا کلا اعتقاداتشون رو از دست میدن.
نتیجه اینکه، اینها همون انسانهای خوبی بودن که با تأخیر انداختن توبه، زمینه سیاهی قلبشون رو خودشون فراهم کردن و عاقبت سر از جهنم درآوردن…
امیرالمومنین امام علی علیه السلام، محمد بن ابی بکر را والی مصر کرد و به او نامه ای نوشت و دستور داد برای مردم بخواند و به انچه سفارش کرده عمل کند. در بخشی از این نامه آمده است:
ای بندگان خدا از مرگ و نزدیکی و گرفتاری آن و دشواریهایش بر حذر باشید و برای آن آماده شوید؛ زیرا که مرگ وضع ناگهانی مهمی، پیش می آورد، خیری که هرگز شری همراه ندارد و یا شری که هرگز خیری همراه ندارد. چه کسی به بهشت نزدیکتر از عامل برای آن است؟ و چه کسی به دوزخ نزدیکتر از عامل برای آن است؟
هیچ کسی از مردم نیست که روحش از جسد خارج شود مگر اینکه میداند به کدام یک از دو منزل میرسد. به بهشت یا دوزخ؟ دشمن خداست یا دوست خدا؟
پس اگر دوست خداست، درهای بهشت برای او گشوده شود و راههایش برای او هموار گردد و ببیند آنچه خدا در بهشت برای او آماده کرده است ؛ و از هر دلهره و نگرانی آسوده شود و هر بار گرانی از دوشش برداشته شود؛ و اگر دشمن خداست، درهای دوزخ به روی او باز شود و راههایش بر وی هموار گردد و بنگرد به آنچه خدا برایش در آن آماده کرده است.
متن حدیث:
واحذروا عباد الله الموت و قربه و کربه و سکراته، و أعدوا له عدته، فانه یفاجئکم بأمر عظیم:
بخیر لا یکون معه شر ابداً، أو بشر لا یکون معه خیر أبداً. فمن أقرب الی الجنه من عاملها؟ و من أقرب الی النار من عاملها؟ انه لیس أحد من الناس تفارق روحه جسده حتی یعلم الی أی المنزلتین یصل (یصیر)، الی الجنة أم الی النار؟ أعدو هم لله ام هو ولی له؟ فان کان و لیا لله فتحت له أبواب الجنة و شرعت له طرقها، ورای ما أعد الله له فیها، ففرغ من کل شغل ووضع عنه کل ثقل، و ان کان عدوالله فتحت له أبواب النار و شرعت له طرقها، و نظر الی ما أعد الله له فیها. …
«امالی شیخ مفید، مجلس سی و یکم، ص۳۲۱»
امام رضا علیه السلام :
اَلتَّواضُعُ دَرَجاتٌ: مِنْها أَنْ یَعْرِفَ الْمَرْءُ قَدْرَ نَفْسِهِ فَیُنْزِلَها مَنْزِلَتَهابِقَلْبٍ سَلیمٍ، لایُحِبُّ أَنْ یَأْتىَ إِلى أَحَدٍ إِلاّ مِثْلَ مایُؤْتى إِلَیْهِ، إِنْ رَأى سَیِّئَةً دَرَأَهابِالْحَسَنَةِ، کاظِمُ الْغَیْظِ عافٍ عَنِ النّاسِ، وَاللّه ُ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ؛
تواضع درجاتى دارد: یکى از آنها این است که انسان اندازه خود را بشناسد و با طیب خاطر خود را در آن جایگاه قرار دهد، دوست داشته باشد با مردم همان گونه رفتار کندکه انتظار دارد با او رفتار کنند، اگر بدى دید آن را با خوبى جواب دهد، خشم خود را فروخورد و از مردم درگذرد، و خداوند نیکوکاران را دوست دارد.
کافى، ج 2، ص 124، ح 13
رسول خدا(صل الله و علیه و آله) است فرمودند: «آدمى در زمره تقواپيشگان نباشد مگر آنگاه كه سخت تر از حسابرسى شريك از شريكش، از خود حساب كشد تا بداند كه از كجا خورده است، از كجا آشاميده است، از كجا پوشيده است، از حلال يا از حرام؟»
احادیث منسوب به اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام بهترین نقشه راه برای دستیابی به سبک زندگی متعالی یا همان حیات طیبه قرآنی است لذا توجه به ابعاد مختلف آن می تواند ما را به حیات طیبه رهنمون شود.
ازجمله رفتارهای توصیه شده در روایات که آثار و برکات بسیار برای آن برشمرده شده، حسابرسی به حال و احوال خویشتن است.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در این باره فرموده اند: «پيش از آن كه مورد حسابرسى قرار گيريد، خود به حساب نفستان برسيد و پيش از آن كه سنجيده شويد، خود نفستان را در ترازوى سنجش بگذاريد و براى آن حسابرسى بزرگ آماده شويد.»۱
امام صادق عليه السلام نیز می فرمایند: «بر هر مسلمانى كه نسبت به ما معرفت دارد، لازم است در هر شبانه روز، عمل خود را بررسى كند و حسابرس نفْس خويش باشد . اگر ديد كار خوبى انجام داده است، به دنبال بيشتر از آن باشد و اگر ديد كار بدى از او سر زده است، استغفار كند، تا در روز رستاخيز سرشكسته و رسوا نشود.»۲
و نیز از رسول خدا(صل الله و علیه و آله) است که فرمودند: «آدمى در زمره تقوا پيشگان نباشد مگر آنگاه كه سخت تر از حسابرسى شريك از شريكش، از خود حساب كشد تا بداند كه از كجا خورده است، از كجا آشاميده است، از كجا پوشيده است، از حلال يا از حرام؟»۳
پی نوشت:
۱-بحار الأنوار : 70/73/26.
۲-تحف العقول : 301.
۳-مكارم الأخلاق: 2/375/2661 .
تفاوت ره از کجا تا به کجا؟
اموات و مردههایی هستند که وقتی انسان متذکر کلمات و فضائل و حالات و صفات آنها میشود بیدار میگردد و دلش نورانی و قلبش زنده میشود؛ مانند انبیاء و اولیاء و علماء عاملین و صلحا.
به عکس احیا و زندههایی هستند که وقتی انسان آنها را مشاهده میکند و کردار و رفتار آنها را میبیند و گفتار آنها را میشنود قلبش قساوت پیدا میکند و تاریک میشود.
منبع:
یادنامه حضرت آیتالله محمدهادی تألهی همدانی،