تا زمانی که جوان هستیم باید توبه کنیم. نگوییم که وقت زیاد داریم، چرا که هر چه دیرتر شود دیگر امکانش سختتر میشود. دل یک جوان برای توبهکردن خیلی آمادهتر از یک انسان پیر است.
استاد شهید مطهری درباره اهمیت توبه در ایام جوانی میگوید:
فردی خدمت امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) آمد و گفت که یا امیر مرا نصیحت کن، حضرت نصایح زیادی کرد که برخی از مهمترین آنها اینگونه بود: از آن کسانی نباش که امید به آخرت دارند اما میخواهند به آخرت بدون علم برسند.
خیلی از ما اینطور هستیم، فکر میکنیم حب اهل بیت و علی (علیه السلام) برایمان کافی است، اما حبمان هم واقعی نیست یعنی همین وابستگی ظاهری داریم و خیال میکنیم که کفایت میکند، حضرت علی(علیه السلام) به چنین انتصابات دروغکی احتیاج ندارد ما هم سیاهی لشکر هستیم و خیال میکنیم که کافی است. حضرت علی(علیه السلام) میفرمایند که چنین چیزی دروغی است.
بنابراین اگر این حب ما را به عمل بکشاند، بدان این حب واقعی و راستین است اگر حب به امام حسین(علیه السلام) واقعی باشد ما را به عمل می کشاند اگر نه فریب شیطان است.
توصیه دیگر علی(علیه السلام) هم این بود که از کسانی نباش که احساس توبه را در درون خود دارند اما مدام میگویند که دیر نمیشود، وقت باقی است از آن دیر نمیشودها نباش! اگر من و تو هم برویم حضرت علی(علیه السلام) بیاید و خدمتش برسیم و بگوییم که ما را نصیحت کنند، همین جملات را به ما میگویند.
بنابراین تا زمانی که جوان هستیم باید توبه کنیم، نگوییم ما تازه بیست سالمان است وقت توبه باقی است ، عجیب است که گاهی کهن سالهایی را میبینیم که وقتی جوانی را در حال ذکر و توبه میبینند میگویند که هنوز وقت این حرفها نیست و تو جوان هستی! اتفاقا دوران جوانی وقت توبه است یک شاخه را اوایل که هنوز تازه است میتوان صاف کرد هر چه بزرگتر شود دیگر امکانش سخت تر است، چه کسی گفته که این جوان ممکن است به پیری برسد یا در دوران پیری بتواند توبه کند؟
بنابراین تا جوان هستیم میگوییم جوانیم و وقت هست، میان سالی هم میگوییم خیلی وقت داریم زمانی هم که پیر میشویم از همه قدرتها میافتیم و نیروهایمان از ما گرفته میشود و دیگر وقت توبه نیست، نمیدانیم که اشتباه کردهایم آن وقت هم خیلیها نمیتوانند توبه کنند، دیگر حال توبه ندارند آن قدر زیر بار معاصی کمر خم کردهاند که دل حاضر برای توبه نیست . بنابراین دل یک جوان برای توبه کردن خیلی آمادهتر از دل یک انسان پیر است.
سه گام تا هدایت
یک کارشناس دینی گفت: از جمله آثار و برکات انس با قرآن، حفاظت انسان از خطر گمراهی است که برای رسیدن به این مطلوب باید سه مرحله را پشت سر گذاشت.
پس از یازده ماه غرور و غفلت و گمراهی، کنون که درهای رحمت خداوند در ماه کریمش گشوده است، با او زمزمه می کنیم:
” اللهمّ ارْزُقنی فیهِ الذّهْنَ و التّنَبیهَ و باعِدْنی فیهِ من السّفاهة و التّمْویهِ و اجْعَل لی نصیباً مِنْ کلّ خَیْرٍ تُنَزّلُ فیهِ بِجودِکَ یا أجْوَدَ الأجْوَدینَ”
خدایا روزی کن مرا در آن روز هوش و خودآگاهی را و دور بدار در آن روز از نادانی و گمراهی و قرار بده مرا بهره و فایده از هر چیزی که فرود آوردی در آن به بخشش خودت، ای بخشندهترین بخشندگان
حجت الاسلام سعید امامی در گفتوگو با خبرنگار گروه دین و مذهب آناج با تاکید بر اینکه انس با قرآن آدمی را از گمراهی حفظ می کند، گفت: البته صرف روخوانی قرآن جهت حرکت در صراط مستقیم کافی نیست چرا که گاه انسان درگیر مستحبات شده و از عمل به واجبات باز می ماند که در این صورت آثار و برکات قرآن در انسان نمود پیدا نمی کند.
وی افزود: وقتی با قرآن و به تبع آن با خداوند ارتباط برقرار می کنیم، باید توجه داشته باشیم این ارتباط دوسویه است؛ یعنی وقتی آیات خداوند را می خوانیم باید همزمان به خودمان نیز توجه داشته باشیم که در قبال هرسخن خداوند ما چه پاسخی در مقام عمل از خود نشان می دهیم؟ در واقع در ارتباط دوسویه با قرآن، باید خود را با امر خداوند تطبیق دهیم.
این کارشناس دینی خاطرنشان کرد: خداوند در قرآن در برابر آیات خود از گوش شنوا یاد می کند؛ یعنی هر شنیدنی اثر ندارد و آیات خداوند وقتی اثر می گذارد که وارد قلب شود وگرنه در خیلی از خانه ها قرآن وجود دارد اما حضور ندارد.
وی با اشاره بر اینکه برخی اصرار دارند به جای متن عربی، ترجمه ی قرآن را بخوانند، توضیح داد: قطعا وقتی فردی نامه ای از محبوبش دریافت می کند، حتی اگر بی سواد هم باشد قلبش شاد می شود، چون الفاظ او به فرد نشاط معنوی می بخشد که در این بین قطعا تاثیر قرآن و عین کلام خداوند خیلی بیشتر از ترجمه ی آن خواهد بود.
امامی ادامه داد: بنابراین بهتر است هم به لفظ قرآن توجه کنیم، هم به معنایش و هم در آیات تفکر و تامل داشته باشیم که اگر این سه مرحله را مورد نظر قرار دهیم قطعا قرآن نیز تاثیر خود را می گذارد.
وی ماه رمضان را بهترین فرصت برای برقراری انس با قرآن دانست و گفت: شایسته است در این ماه کریم که قطعا قلب ما آماده تر و رحمت خداوند برای تاثیر گذاری قرآن در هدایت و حفظ از گمراهی بیشتر است، خلوت هایی را به قرآن خواندن اختصاص دهیم که به نظر می رسد شب ها و وقت سحر بهترین زمان برای این عمل مقدس است.
منبع:شبکه خبر
بر اساس برخی از روایات، اولین فردی که روزه گرفت، حضرت آدم(ع) بود. روایت در این باره چنین میگوید: «إِنَّ آدَمَ ع لَمَّا أَکَلَ مِنَ الشَّجَرَةِ بَقِیَ فِی بَطْنِهِ ثَلَاثِینَ یَوْماً فَفَرَضَ اللَّهُ عَلَى ذُرِّیَّتِهِ ثَلَاثِینَ یَوْماً الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ وَ الَّذِی یَأْکُلُونَهُ بِاللَّیْلِ تَفَضُّلٌ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَیْهِمْ وَ کَذَلِکَ کَانَ عَلَى آدَمَ (ع)…»؛[1] هنگامی که حضرت آدم(ع) از میوه درخت ممنوعه خورد، آن میوه سی روز در شکمش باقی ماند. پس از آن بود که خداوند بر حضرت آدم و نسل او سی روز گرسنگی و تشنگی را واجب نمود. و اگر در شب چیزی میخورند تفضلی است از جانب پروردگار.
این روایت تصریح دارد به اینکه اولین فردی که در تاریخ بشر روزه گرفت، خود حضرت آدم(ع) بود و تاریخ وجوب روزه بازگشت به خلقت آدم میکند.
اما طبق برخی از روایات، اولین شخصی که از پیروان پیامبر(ص) و از مسلمانان روزه گرفت، امام علی(ع) بود:
ابو سعید خدری میگوید؛ با رسول خدا در مکه بودم که مردی اعرابی بلند قامت… وارد شد، گفت ای محمد …. پیامبر(ص) گریهای شدیدی کرد به گونهای که اشک بر صورت حضرت جاری شد…. بعد از فرمود ای اعرابی…. اولین کسی که روزه گرفت، زکات داد، صدقه داد، به سوی دو قبله نماز خواند، دوبار بیعت نمود، دوبار مهاجرت کرد…. امام علی(ع) بود.[2]
پی نوشتها:
[1]. ابن بابویه، محمد بن على، من لا یحضر الفقیه، محقق، مصحح، غفارى، على اکبر، ج 2، ص 74، دفتر انتشارات اسلامى، قم، چاپ دوم، 1413ق.
[2]. برقى، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، محقق، مصحح، محدث، جلال الدین، ج 2، ص 331، دار الکتب الإسلامیة، قم، چاپ دوم، 1371ق.
درهاي بهشت دراين ماه گشوده است. از پروردگار خود بخواهيد كه آنها را بر روي شما نبندد و درهاي جهنم دراين ماه بسته است، از خدا بخواهيد كه آنها را بر روي شما نگشايد. شياطين دراين ماه در غل و زنجيرند. از خدا بخواهيد كه آنها را بر شما مسلط نگرداند.
به گزارش مشرق، رسول گرامي اسلام(ص) در آخرين روزهاي ماه شعبان با ايراد خطبه اي نوراني که به خطبه شعبانیه معروف است، وظايف روزهداران را در ماه مبارك رمضان مشخص كردند. در اين خطبه حضرت به بيان فضايل و اهميت اين ماه شريف و بايدها و نبايدهاي آن پرداختند و منشور اخلاقي اين ماه را تبيين فرمودند.
***
اي مردم!
ماه خدا با بركت و رحمت و آمرزش به سوي شما روكرده است. ماهي كه نزد خدا، بهترين ماههاست و روزهايش بهترين روزها و شبهايش بهترين شبها و ساعتهايش بهترين ساعتهاست؛ ماهي كه در آن شما را به مهماني خدا دعوت كردهاند و شما در آن از اهل كرامت خدا شدهايد.
نفسهای شما در آن ثواب تسبيح و ذكر خدا دارد و خواب شما ثواب عبادت. اعمال شما در آن پذيرفته است و دعاهاي شما مستجاب؛ پس از پروردگار خويش با نيتهای راستين و دلهای پاك، بخواهيد كه توفيق روزه اين ماه و تلاوت قرآن در آن را به شما عنايت فرمايد. شقي و بدبخت، كسي است كه در اين ماه بزرگ، از آمرزش خدا بي بهره باشد.
دراين ماه با گرسنگي و تشنگيتان، گرسنگي و تشنگي روز قيامت را به ياد آوريد. به فقيران و درماندگان كمك و تصدق كنيد. به پيران و كهنسالان احترام و ارج بنهيد. به كودكانتان ملاطفت و مهرباني كنيد. با خويشاوندان ارتباط داشته باشيد. زبان خود را از گفتار ناشايست نگاه داريد. ديدگان خود را از ديدن ناروا و حرام بپوشانيد و گوشهای خود را از شنيدن آنچه نادرست است، بازداريد. با يتيمان مردم مهرباني كنيد تا بعداز شما با يتيمان شما مهرباني كنند. از گناهان خود به سوي خدا توبه و بازگشت كنيد. در اوقات نماز، دستهای خود را به دعا برداريد، زيرا كه وقت نماز، بهترين ساعتهاست و در اين اوقات، حق تعالي با رحمت، به بندگانش مينگرد و اگر با او مناجات كنند، پاسخشان دهد و چنانچه او را ندا كنند لبيكشان گويد و اگر از او بخواهند عطا كند و چون او را بخوانند مستجابشان گرداند.
اي مردم!
جان هايتان در گرو اعمال شماست، پس با طلب آمرزش از خدا، آنها را از گرو، خارج كنيد.
پشت شما از بار گناهان سنگين است، پس با طول دادن سجدهها، آنها را سبك گردانيد و بدانيد كه حق تعالي به عزت خود سوگند ياد كرده است كه نمازگزاران و سجدهكنندگان دراين ماه را عذاب نكند و در روز قيامت آنها را از آتش دوزخ درامان دارد.
اي مردم!
هر كه از شما روزه دارمؤمني را دراين ماه افطار دهد، نزد خدا پاداش بنده آزادكردن و آمرزش گناهان گذشته اش را خواهد داشت. برخي از اصحاب گفتند: يا رسول الله! همه ما قادر به انجام آن نيستيم. حضرت فرمود: با افطار دادن روزهداران، از آتش جهنم بپرهيزيد، اگرچه به نصف دانه خرما و يا يك جرعه آب باشد.
اي مردم!
هر كه اخلاق خود را در اين ماه نيكو كند، از صراط، آسان بگذرد، آن روز كه قدمها، برآن بلغزد. هر كه دراين ماه كارهاي غلامان و مستخدمان خود را سبك گرداند، خدا در قيامت حساب او را آسان كند. هر كه در اين ماه از آزار رساندن به مردم خودداري كند، حق تعالي، روز قيامت، خشم خود را از او باز دارد. هر كه در اين ماه يتيم بي پدري را گرامي دارد، خدا او را در قيامت عزيز گرداند. هر كه در اين ماه صله رحم كند و با خويشان بپيوندد، خدا او را در قيامت به رحمت خود واصل گرداند و هركه در اين ماه رابطه اش را با خويشان قطع كند، خداوند در قيامت رحمت خود را از او دريغ نمايد. هر كه دراين ماه نماز مستحبي بپا دارد، خداوند او را از آتش جهنم برهاند و كسي كه نماز واجبي بجا آورد، خداوند ثواب هفتاد نماز واجب در ماههای ديگر را به او عطا كند. هر كه دراين ماه بسيار بر من صلوات فرستد، خداوند كفه سبك اعمال او را سنگين گرداند. كسي كه در اين ماه يك آيه از قرآن تلاوت كند، ثواب كسي را دارد كه در ماههای ديگر قرآن را ختم كرده باشد.
اي مردم!
درهاي بهشت دراين ماه گشوده است. از پروردگار خود بخواهيد كه آنها را بر روي شما نبندد و درهاي جهنم دراين ماه بسته است، از خدا بخواهيد كه آنها را بر روي شما نگشايد. شياطين دراين ماه در غل و زنجيرند. از خدا بخواهيد كه آنها را بر شما مسلط نگرداند.
علي(ع) مي فرمايد: در اين حال از جا برخاسته و عرض كردم، اي پيامبرخدا! برترين اعمال در اين ماه چيست؟
حضرت فرمود: اي اباالحسن! برترين اعمال دراين ماه پرهيز از محرمات است.
(وسایل الشیعه –کتاب روزه ؛ بحارالانوار، ج 96، ص157)
منبع: کیهان
ماه رمضان، ماه پاکسازی روح و فرصتی برای خودسازی و توبه از گناهان گذشته است، هرچند ما آدم ها قدر ناشناسیم و هنگامی که گره در مشکلاتمان است درب خانه خدا را می کوبیم اما آن معبود همیشگی همچون ما بندگان موقتی نیست و همیشه با آغوشی باز منتظر بنده خویش است.
ماه رمضان، ماه بندگی و نزول قرآن ، دلداگی و بازگشت به سوی خدا و ماه تزکیه نفس از پلیدی ها و گناهان است گویی این ماه همچون حمامی بدن را از آلودگی های روح و نفس می زداید و قلب را جلا می بخشد، فرا رسیدن این ماه عظیم الشان بر همگان مبارک باد.
آری ماه رمضان در چند قدمی ماست و در نگاه معصومین هم از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
رمضان از اسماء الهی است و به همین علت است که امام باقر(علیه السلام) در این باره می فرمایند: نگوئید این است رمضان، و نگوئید رمضان رفت و یا آمد، زیرا رمضان نامى از اسماء الله است که نمی رود و نمی آید که شىء زائل و نابود شدنى می رود و می آید، بلکه بگوئید ماه رمضان، پس ماه را اضافه کنید در تلفظ به اسم، که اسم اسم الله می باشد، و ماه رمضان ماهى است، که قرآن در او نازل شده است، و خداوند آن را مثل و عید قرار داده است همچنانکه پروردگار بزرگ عیسى بن مریم (سلام الله علیهما) را براى بنى اسرائیل مثل قرار داده است.
همواره در قوانین دین اسلام حکمت هایی نهفته بوده است که خداوند برای به کمال رسیدن بنده اش آن ها را وضع کرده است که روزه یکی از آن هاست، اما حکمت روزه گرفتن چیست؟ روزه تصفیه سازی است که علاوه بر پاک سازی جسم از بیماری ها و آلودگی ها به پاک سازی روح و جسم می پردازد و بدن را از تمایلات حیوانی و نفسانی می زداید.
روزه جلا دهنده ای برای روح و جسم است تا انسان را به هدف غایی یعنی لقاءالله آماده می کند، گویا خداوند ماه رمضان را همچون تلنگری برای بندگانش قرار داده است تا بعد از سنگینی 11 ماهه از گناهان و غرق در مادیات شدن با تلنگر خداوند دوباره کمی به خود آیند، و همانطور که به غبار روبی مساجد می پردازیم باید خودمان را هم از آلودگی ها غبار روبی کنیم.
ماه رمضان ماه به نمایش گذاشتن دین واقعی است خداوند در این ماه تنها می خواهد به بنده اش بفهماند که دروغ نگفتن و غیبت نکردن و اهمیت نماز و سایر اصول دین تنها مختص به این ماه نیست و با رعایت این هاست که بنده به آرامش حقیقی می رسد، اما گویا ما بندگان فراموشکار فقط در این ماه یادمان می افتد که دروغ نگوییم و غیبت نکنیم و نماز صبحمان را به موقع بخوانیم وبعضی اوقات هم بعضی هایمان با آمدن ماه رمضان اندوهی نهفته ته دلمان قرار میگیرد که چگونه از سفره های رنگارنگ غذا خداحافظی کنیم.
اما نمی دانیم که تمامی احکام و اصول دین تنها برای تزکیه نفس و آرامش خودمان است چراکه بعد از ماه رمضان احساس سبکی و آرامش خاصی داریم اما این ماه، ماه آماده سازی برای 11 ماه بعدی است تا بتوانیم رضایت خداوند را به دست آوریم و زمینه سازی برای ظهور مولایمان باشیم.
منبع:
پایگاه خبری تحلیلی قدس آنلاین